فناورینانو واژهای است کلی که به تمام فناوریهای پیشرفته در عرصه کار با مقیاس نانو اطلاق میشود.
معمولاً منظور از مقیاس نانوابعادی در حدود 1نانو متر تا 100 نانو متر میباشد. (1 نانومتر یک میلیاردیم متر است).
اولین جرقه فناوری نانو (البته در آن
زمان هنوز به این نام شناخته نشده بود) در سال 1959 زده شد. در این سال
ریچارد فاینمن طی یک سخنرانی با عنوان «فضای زیادی در سطوح پایین وجود
دارد» ایده فناوری نانو را مطرح ساخت. وی این نظریه را ارائه داد که در
آیندهای نزدیک میتوانیم مولکولها و اتمها را به صورت مسقیم دستکاری
کنیم.
واژه فناوری نانو اولین بار توسط نوریوتاینگوچی استاد دانشگاه علوم توکیو در سال 1974 بر زبانها جاری شد.
او این واژه را برای توصیف ساخت مواد
(وسایل) دقیقی که تلورانس ابعادی آنها در حد نانومتر میباشد، به کار برد.
در سال 1986 این واژه توسط کی اریک درکسلر در کتابی تحت عنوان : «موتور
آفرینش: آغاز دوران فناورینانو» بازآفرینی و تعریف مجدد شد. وی این واژه
را به شکل عمیقتری در رساله دکترای خود مورد بررسی قرار داده و بعدها آنرا
در کتابی تحت عنوان «نانوسیستمها ماشینهای مولکولی چگونگی ساخت و
محاسبات آنها» توسعه داد.
هدف فناوری نانو یا نانوتکنولوژی تولید
مولکولی یا ساخت اتم به اتم و مولکول به مولکول مواد و ماشینها توسط
بازوهای روبات برنامهریزی شده در مقیاس نانومتریک است (نانومتر یک
میلیاردم متر است یعنی پهنای معادل با 3 تا 4 اتم).
رایانهها اطلاعات را تقریباً بدون صرف
هیچ هزینهای باز تولید میکنند. اقداماتی در دست اجراست تا دستگاههایی
ساخته شوند که تقریباً بدون هزینه - شبیه عمل بیتها در رایانه - اتمها را
به صورت مجزا به هم اضافه کنند (کنار هم قرار دهند). این امر ساختن خودکار
فراوردهها را بدون نیروی کار سنتی همانند عمل کپی در ماشینهای زیراکس میسر
میکند. صنعت الکترونیک با روند کوچکسازی احیاء میگردد و کار در ابعاد
کوچکتر منجر به ساخت ابزاری میشود که قادر به دستکاری اتمهای منفرد مثل
پروتئینها در سیبزمینی و همانندسازی اتمهای خاک، هوا و آب از خودشان
میگردد.
نانوتکنولوژی تولید کارآمد مواد و
دستگاهها و سیستمها با کنترل ماده در مقیاس طولی نانومتر و بهره برداری از
خواص و پدیدههای نو ظهوری است که در مقیاس نانو توسعه یافتهاند .