پروژه کارآفرینی پرورش ماهی و آبزیان دریایی46ص
 پروژه کارآفرینی پرورش ماهی و آبزیان دریایی46ص
فصل اول معرفی طرح فصل اول – معرفی طرح معرفی طرح 1-2-مشخصات محصول
فصل دوم ظرفیت ها
2 – فصل دوم – تعیین ظرفیت 2-2-تعیین ظرفیت تولید
2-5-معرفی تجهیزات و تاسیسات عمومی
فصل سوم نیروی انسانی
فصل سوم - معرفی نیروی انسانی 1-3-برآورد پرسنل تولیدی
2-3-پرسنل اداری و خدمات
فصل چهارم معرفی هزینه ها
3 – فصل چهارم - معرفی هزینه ها 1 – 3 تعریف هزینه های سالیانه
2 – 3 برآورد هزینه استهلاک
سود ناخالص= هزینه های سالیانه- در آمدسالیانه 96000000 = 1798000000 - 250000000
فصل پنجم شرح فرآیند
4 - فصل پنجم – شرح فرآیند تاریخچه بهره برداری از سواحل جنوبی دریای خرز به صورت اجاره ای - سالانه از سال 1219 شمسی ( زمان سلطنت محمد شاه قاجار) آغاز شد. این نظام حقوقی در بهره برداری به مدت 80 سال تا 1299 شمسی ادامه داشته است. تا زمان محمد شاه, حاکمان هر منطقه به میل خود رودخانه ها و دریا را به اتباع روسیه اجاره می دادند. اما از سال 1215 هجری شمسی این اختیار با فرمان محمد شاه لغو شد. 2 - در سال 1306 هجری شمسی بین دولت های ایران و شوروی سابق پیمانی جهت تاسیس شرکت مختلط برای صید ماهی در سواحل جنوب دریای مازندران منعقد شد و سایر رودخانه های داخلی در اختیار وزارت دارائی قرار گرفت که به طور سالانه از طریق مزایده اجاره داده می شد. 3 - در سال 1332 هجری شمسی شرکت شیلات توسط دکتر محمدمصدق ، نخست‌وزیر وقت ، ملی اعلام گردید و به عنوان شیلات ایران نامگذاری شد. این تشکیلات اولین ساختار سازمانی رسمی ماهیگیری کشور بود و به همین دلیل شیلات ایران نامیده شد. 4 - تا سال 1332{اعلام ملی شدن شیلات} فعالیتهای شیلات براساس قراردادهای ایران و روسیه انجام و رودخانه های شمال نیز تحت اختیار وزارت دارایی بوده و از طریق مزایده واگذار می شدند. 5 - با تشکیل وزارت منابع طبیعی در دی ماه 1346 شیلات ایران به این وزارتخانه وابسته شد و بعد از انحلال وزارتخانه مذکور امور شیلات به وظایف وزارت کشاورزی افزوده گردید. 6 - نخستین آئین نامه صید در دریای خزر در سال 1332 پس از ملی شدن شرکت شیلات ایران تدوین و اجرا گردید که عمدتاً مشتمل بر تعیین فصول مجاز و ممنوعه صید و تعیین مناطق مجاز صیادی بود. 7 - اولین فعالیت دولتی در زمینه آبزیان با همکاری پروفسور بلگواد دانمارکی در سال 1316 هجری شمسی بر روی ماهیان جنوب انجام شد. درسال 1328 این کار توسط دکتر پطرسن دانمارکی ادامه یافت. 8 - طی سالهای 1334 تا 1335 هجری شمسی یک شرکت ژاپنی مطالعاتی را در خصوص توسعه ماهیگیری جنوب در خصوص انواع آبزیان خلیج فارس به ویژه ماهی و میگو انجام داد و در نتیجه مشخص شد بهره برداری از منابع آبزی خلیج فارس در تمام مدت سال امکان پذیر است. در سال 1335 سازمان برنامه و بودجه شرکت ماهیگیری خلیج فارس را با مشارکت ژاپنی ها تحت عنوان " ماهیگیری خلیج فارس " تاسیس گردید که ژاپن سهامدار آن بود سپس در سال 1336 تمامی سهام این شرکت به سازمان برنامه انتقال یافت. 9 - در شهریور 1340 در اجرای قانون شیلات ایران و تقاضای وزارت دارایی و موافقت سازمان برنامه و تصویب هئیت دولت, این شرکت به شیلات منتقل و در نهایت منجر به تشکیل شرکت سهامی شیلات جنوب به سهامداری وزارت دارایی, وزارت جنگ, شیر خورشید سرخ و بانک تعاون کشاورزی در سال 1342 گردید.. شرکت سهامی شیلات جنوب با مشارکت تعدادی از وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی تاسیس و با ایجاد ناوگان صیادی و چندین اسکله و مجتمع عمل آوری شیلاتی در جهت گسترش فعالیتهای صیادی اقدام نمود. 10 - در سال 1343 نخستین آئین نامه صید در رابطه با فعالیتهای صیادی در جنوب کشور ( خلیج فارس و دریای عمان و رودخانه های تابعه) مشتمل بر محدودیت های فصلی, مکانی و ابزاری تدوین یافت. 10 - اولین بار در سال 1301 تولید و رها سازی 3 میلیون قطعه بچه ماهی جهت رها سازی در دریای مازندران انجام شد. 11 - طی سالهای 1347 تا 1350 جهت حفظ ذخایر با ارزش ماهیان خاویاری و تکثیر و پرورش کپور ماهیان, کارگاه تکثیر و پرورش ماهیان سد سنگسر و ایستگاه تکثیر و پرورش پل آستانه تاسیس شد. 12 - پس از انقلاب اسلامی با ادغام شرکت های شمال و جنوب و تشکیل شرکت سهامی شیلات ایران تحت پوشش وزارت کشاورزی حوزه نظارت و فعالیت دولت به تمامی جنبه های شیلاتی کشور از جمله آبهای داخلی و تکثیر و پرورش آبزیان گسترش یافت. 13 - در سال 1361 بر اساس مصوبه شورای انقلاب شرکتهای شیلات شمال و جنوب ادغام شده در معاونت امور شیلات و آبزیان وزارت کشاورزی , با نام شرکت سهامی شیلات ایران شکیل گردید. 14 - در شهریور ماه سال 1367 به پیشنهاد سران سه قوه و موافقت رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی ( ره ) شرکت سهامی شیلات ایران از وزارت کشاورزی منتزع و به وزارت جهاد سازندگی الحاق گردید. 15 - سازمان تحقیقات شیلات ایران در سال1369 تشکیل شد. 16 - قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 14 / 6 / 1374 در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ 22 / 6 / 1374 به تایید شورای نگهبان رسید. 17 - آئین نامه اجرایی قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران نیز در تاریخ 25 / 2 / 1378 هیات وزیران به تصویب رسید. 18 - در تاریخ 24 اردیبهشت ماه 1372 موسسه تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان توسط آقای هاشمی رفسنجانی افتتاح شد. 19 - در سال 1374 نام سازمان تحقیقات و آموزش شیلات ایران به موسسه تحقیقات شیلات ایران تغییر یافت. 20 - تشکیل وزارت جهاد کشاورزی از ادغام دو وزارتخانه کشاورزی و جهاد سازندگی در سال 1379 و قرار گرفتن شیلات ایران در وزارتخانه جدید 21 - انتزاع موسسه تحقیقات شیلات در سال 1381 از شرکت سهامی شیلات ایران منتزع و به سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی الحاق شد. 22 - اساسنامه موسسه تحقیقات شیلات ایران توسط شورای گسترس آموزش عالی در تاریخ 1 / 12 / 1381 به تصویب رسید. 23 - و بالاخره تصویب قانونی مشتمل بر ماده واحده و ده تبصره در تاریخ 30 / 2 / 1383 توسط نمایندگان دوره ششم مجلس شورای اسلامی و تائید شورای نگهبان مورخ 9 / 3 / 1383 شرکت سهامی شیلات ایران به " سازمان شیلات ایران" تغییر یافت. بر اساس این قانون, شیلات که همچنان از مجموعه های وزارت جهاد کشاورزی محسوب خواهد شد از تاریخ 1 / 1 / 1384 به صورت سازمان اداره می شود. رئیس سازمان توسط وزیر جهاد کشاورزی منصوب و به عنوان معاون وزیر خواهد بود. 24 - فروش خاویار همچنان در انحصار شیلات است و این وظیفه در قالب یک شرکت دولتی و وابسته به شرکت مادر تخصصی کشاورزی انجام خواهد شد
1 – 4 مراحل انجام کار : زمینمناسب با توجه به خاک مناسب برایانتخاب زمین برای استخر چند نکته اساسی لازم است:
منبعآب: (رودخانه، چشمه، تالاب) نوزادماهی (کپور ماهی) تغذیهماهیان (کود گیاهی) (کود حیوانی(
2 – 4 مراحل انجام کار : 1 – 2 -4 احداث استخر : ابتدا باید ابعاد استخر را در زمین مشخص و نشانه گذاری کرد. برای مثال اگر هر ضلع استخر 14 متر باشد 2 متر برای دیواره سازی در نظر گرفته می شود. کف استخر باید از وجود هر نوع گیاهی پاک شود. -به اندازه 20 سانتی متر از سطح زمین پاک شده و خاک برداشته وکنار گذاشته شود- در قسمت کم عمق استخر آب باید تقریبا تا سر زانوی یک نفر آدم معمولی برسد و در قسمت عمیق آب باید تا کمر انسان در نظر گرفته شود. هنگام کندن زمین باید خاک را به کناره استخر ریخت تا حاشیه 2 متری بوجود آورد. خاک برداشته شده برای حاشیه استخر باید خوب کوبیده شود تا استحکام لازم در مقابل فشار و حرکت آب به خارج را داشته باشد. مجرای ورودی آب در قسمت کم عمق قرار می گیرد و مجرای خروجی آب در قسمت عمیق استخر قرار می گیرد تا چنانچه آب بیش از اندازه جمع شد باعث ریزش حاشیه استخر نشده و از مجرا خارج شود. مجرای ورودی و خروجی استخر را می توان با استفاده از گیاهان توخالی ساخت و کار بسیار ساده ای است زمانی که ساختن استخر به پایان رسید خاک سطحی حاشیه استخر را پهن نموده و سپس برای جلوگیری از فرسایش گیاهانی بر روی آن می کارند و در اجرای این عمل پرورش دهنده ماهی می توان از گیاهان خوراکی مانند حبوبات و سیب زمینی و غیره استفاده نماید و هر استخر یک هکتار نیاز به 2 دستگاه پمپ دارد برای تنظیم اب درون استخر و هوای مورد نیاز ماهیان.
آب استخر برای تامین آب استخر معمولا از چشمه یا تالاب یا رودخانه استفاده می شود. برای پرکردن آب استخر باید یک نهر باریک از منابع اصلی آب تا مجرای ورودی استخر کشید. اگر آب استخر از رودخانه تامین شود باید مراقب بود که ماهیهای مضر داخل آب استخر نگردند و برای اینکه ماهیهای استخر از مجرای خروجی فرار نکنند، توری در آنجا قرار داده می شود. چنین کاری احتیاج به صافی دارد که برای این عمل می توان از نی باز شده که بهم دوخته است و یا از توری (تور ماهی) استفاده کرد.
تغذیه ماهی (کود) هر قطعه ماهی در سال 2 کیلو مواد غذائی گندم- جو- کود حیوانی مصرف می کند که برای تغذیه نوزادان ماهی باید ابتدا انبار کودی را که بدور از تابش آفتاب و ریزش باران باشد را تهیه کرد. که این کود متشکل از لایه های مختلفی است. اولین لایه آن از علف و برگهای مخلوط با خاک سطحی مرطوب (برای فساد سریعتر). دومین لایه آن از کود حیوانی با مقداری خاک مخلوط تشکیل شده به جای کود حیوانی می توان از تخم پنبه- میوه های فاسد شده - سبوس گندم- برنج استفاده کرد. بدین ترتیب لایه های متعددی از گیاهان و ضایعات حیوانی انباشته شده و تشکیل تلی از کود می دهد. برای آماده مصرف شدن کود یک ماه وقت لازم است و بایستی مصرف کود را از قسمت تحتانی (زیر) انبار که کهنه و پوسیده تر است آغاز نمود. ماهیان هر روز احتیاج به غذا دارند. باید در قسمت کم عمق به ماهی غذا داد تا ناظر وضع سلامتی آنها باشد. یک سطل کود در هر هفته در محوطه گوشه استخر باید قرار داد. کود حیوانی 5 تن به بالا مصرف می شود. نحوه قرار دادن بچه ماهی در استخر در ابتدا ما احتیاج به تعدادی نوزاد ماهی داریم که می توان آنرا از شیلات یا کارگاه تکثیرماهی فراهم کرد. نوع کپور ماهی مقرون به صرفه است و برای هر هکتار (000/10 متر مربع) حدود 6-5 هزار بچه ماهی با ترکیبات مختلف نیاز می باشد. برای هر 2 متر مربع حدود یک قطعه بچه ماهی لازم است. قراردادن بچه ماهی بیش از ظرفیت در استخر باعث عدم رشد آنها خواهد شد. قبل از قراردادن بچه ماهی بایستی مطمئن بود که درجه حرارت ظرف ماهیها با آب استخر یکسان می باشد. چنانچه اختلاف درجه حرارت در آب زیاد بود، باید به تدریج و آهسته مقداری از آب استخر را در ظرف بچه ماهیها اضافه نمود، تا به درجه حرارت یکسان برسند. اگر اختلاف درجه حرارت بین ظرف ماهی و استخر زیاد باشد باعث تلف شدن بچه ماهی می شود. بچه ماهی نباید از ارتفاع بالا در آب ریخت، بلکه می بایست ظرف ماهی را به نحوی در آب قرار داد تا خود ماهیها به صورت شنا وارد آب استخر شوند.
نکات لازم برای مراقبت از استخر کافی بودن آب استخر توریهای مجاری ورودی و خروجی در جای خود قرار داشته باشد جلوگیری از نفوذ آب از جداره های استخر، که در صورت نفوذ بایستی سریعا نقاط نفوذی مسدود شود. جلوگیری از شکار و دستبرد مرغان ماهیخوار، لاک پشت، مار، موش و قورباغه. در ضمن کشیدن سیم فلزی بصورت موازی می تواند از ورود مرغان ماهیخواد ممانعت نماید. هر چند مدت آب استخر باید تعویض شود که در طول یک سال 4 الی 5 بار می رسد.
نحوه صید در پنج ماه اول نباید از استخر ماهی صید شود و پس از این مدت می توان هفته ای 4 یا 5 ماهی بزرگ صید نمود. برداشت محصول ماهی پس از وارد نمودن به استخر حداکثر به مدت یکسال می باشد موقع مناسب برای صید ماهیان، صبح زود هنگام خنکی هوا است. می توان با تخلیه آب استخر به صید نهایی دست یافت. تعدادی ظرف آب برای نگهداری بچه ماهیان و توری برای جلوگیری از فرار ماهیها لازم است. برای جدا ساختن بچه ماهیها از ماهیان بزرگ باید یک چاله با عمق مناسب و به مساحت 2 متر مربع ایجاد کرد و نوزاد ماهی را در درون آن قرار داد و در آخر باید بچه ماهیها به درون استخر برگردانده شود. در هر هکتار که 5 تن ماهی وارد شود حدود 200/3 تن احتمال برداشت محصول است. بر طبق اطلاعات بدست آمده تغذیه نوزاد کپور ماهی با استفاده از شیره سویا باعث می شود که از 5/1 هکتار زمین استخر پرورش ماهی 10 تن ماهی بدست آید. مجوز های پرورش ماهی : 1. موافقت اصولی : چنانچه امکانات معرفی شده از جانب متقاضی دارای ضوابط و شرایط پرورش ماهی باشد پس از تصویب کمیسیون صدور پروانه موافقت اصولی صادر میشود که رونوشت آن به ادارات محیط زیست ، امور آب و امور اراضی استان ارسال می شود. 2. پروانه تاسیس : چنانچه جواب تمام استعلامات مثبت باشد پس از صلاح دید کمیسیون صدور پروانه پروانه تاسیس صادر میشود که بر اساس آن شخص اجازه ساخت و ساز پیدا کرده و جهت دریافت تسهیلات به بانک معرفی می شود. 3. پروانه بهره برداری : پس از اتمام کار ساخت و ساز و بازدید کارشناسی چنانچه مورد دارای شرایط ماهیدار کردن باشد از جانب کمیسیون صدور پروانه ، پروانه بهره برداری صادر می شود. * لازم به تذکر است در هر مورد از مجوزهای فوق چنانچه تا زمان اعتبار پروانه صادره ، کار اتمام نیافته باشد مجوز باید تمدید گردد. مزارع زینتی : استعلام از ارگانهای مذکور لازم نیست و شخص بایستی فیش آب یا مجوز چاه خود را ارائه نماید . مزارع خرد: چنانچه مدارک چاه و زمین تکمیل باشد به یکباره مجوز بهره برداری از منبع آب کشاورزی صادر می شود.
شرکت در کلاسهای پرورش ماهی : افرادی که در فعالیتهای آبزی پروری شرکت دارند به گروههای زیر تقسیم می شوند و برحسب تجربه و سابقه کار آبزی پروری با هماهنگی های لازم از طرف مجریان دوره های آموزشی-ترویجی می توانند در دوره های آموزشی شرکت نمایند.
سئوالا ت متداول : آیا تولید و پرورش ماهی اقتصادی است،چه میزان تولید کنیم تا تولید مقرون به صرفه باشد؟ تولید ماهی زمانی اقتصادی خواهد بود که همراه با مدیریت مناسب صورت گیرد و اینکه چه میزان تولید مقرون به صرفه باشد بستگی به هدف سرمایه گذار دارد به طور مثال اگر هدف از پرورش ماهی استفاده بهینه ازمنابع آب کشاورزی باشد تولید 2-5/1 تن ماهی نیز بهره اقتصادی خواهد داشت ولی اگر هدف سرمایه گذاری تنها پرورش ماهی باشد حداقل تولید اقتصادی 5 تن در سال میباشد.در این صورت بدیهی است با افزایش میزان تولید صرفه اقتصادی بیشتر خواهد بود. چه شرایطی برای پرورش ماهی لازم است؟ 1 . علاقمندی به پرورش ماهی 2. داشتن آب با دما و دبی مناسب 3. دارا بودن زمین با موقعیت و شرایط مساعد 4. دارا بودن سرمایه اولیه 5. گذراندن کلاسهای آموزشی مورد نیاز میزان آب و زمین مورد نیاز برای پرورش ماهی چقدر است؟ بستگی به نوع و روش پرورش دارد .
وضعیت بازار ماهیان پرورشی چگونه است؟ ماهیان پرورشی شامل قزل آلا ، فیتوفاگ، کپور، آمور و بیگ هد میباشد. این دسته از آبزیان یا به صورت زنده (قزل آلا) و یا به صورت تازه در مراکز خرده فروشی عرضه میگردد. بیشترین میزان مصرف در گروه آبزیان پرورشی را قزل آلا به خود اختصاص داده است.
که دلایل مصرف آن عبارتند از:
آیا بدون داشتن آب و زمین هم می توان ماهی پرورش داد یعنی آیا شیلات زمین معرفی یا واگذار می نماید؟ خیر ، خود فرد باید امکانات را معرفی نماید و چنانچه امکانات ارائه شده دارای ضوابط کار پرورش ماهی باشد ،مجوز صادر میشود. تنها در موارد خاصی شخص جهت دریافت زمین به اداره کل منابع طبیعی استان معرفی میشود.
برای شروع پرورش ماهی چه کتابهایی معرفی می شود؟ کتاب آشنایی با تکثیر و پرورش آبزیان کتاب توجیهی پرورش ماهی در منابع آبی کوچک (گرمابی و سردابی) کتاب پرورش ماهی قزل آلادر استخرهای ذخیره آب کشاورزی کتاب پرورش ماهی قزل آلا(عمومی) کتاب پرورش ماهی قزل آلا(تکمیلی)
کتابهای شیلات از چه مکانهایی قابل تهیه است؟ 1. انتشارات سعیدی( اصلانی) به نشانی : تهران بلوار کشاورز خیابان 16 آذر ساختمان کتاب 112 طبقه زیرین تلفن : 8963546-8969451 2. انتشارات نقش مهر به نشانی: تهران بلوار کشاورز خیابان 16 آذر نبش خیابان پور سینا پلاک 21 تلفن:8964588
هزینه لازم برای ساخت استخرپرورش ماهی چقدر است؟ 1. احداث استخرهای مزارع پرورش ماهیان سردابی : با در نظر گرفتن کلیه تمهیدات مزرعه و سرشکن شدن آن بر روی هر متر مربع با مصالح رایج در کشور شامل سیمان ، ماسه ، شن ، سنگ ، بلوک سیمانی و آهن آلات و.... به طور متوسط 700 هزار ریال 2. احداث استخرهای ترویجی دو منظوره پرورش ماهی : با در نظر گرفتن تمهیدات جانبی شامل تجهیزات استخرها برای هر متر مربع 500 هزار ریال 3. احداث استخرهای از نوع D-END : با در نظر گرفتن کلیه تمهیدات و تجهیزات لازم به ازای هر متر مربع 700 هزار ریال 4. احداث استخرهای خاکی برای مزارع پرورش ماهیان گرمابی که واحد محاسبه هکتار میباشد برای ساخت هر هکتار استخر 40 الی45 میلیون ریال * تغییرات قیمت در احداث استخرها بستگی به شرایط جغرافیایی و عوامل دسترسی دارد که 15% در تغییرات موثر میباشد ضمنا محاسبات مربوط به سال 1383 میباشد. در چه مناطقی از استان تهران امکان پرورش ماهی وجود دارد؟ با توجه به محدودیت منابع آبهای جاری در سطح استان تهران پرورش ماهی تنها با استفاده از آب چاه در مناطقی که سازمان آب مجوز میدهد به روشهای دو منظوره و مداربسته امکان پذیر است . از چه مکانهایی میتوان بچه ماهی تهیه کرد؟ لینک شود به جدول مراکز تکثیر و پرورش ماهی در بخش بازار آبزیان کارخانه های سازنده غذای آبزیان در استان تهران کدامند؟ لینک شود به جدول (تولید کنندگان غذای آبزیان) در بخش بازار آبزیان آیا از آب چاه میتوان برای پرورش ماهی استفاده کرد؟ بله، در دوصورت امکان پذیر است: 1- بصورت دومنظوره در کنار کار کشاورزی بطوری که آب خروجی ، مورد مصرف کشاورزی قرار گیرد. 2- بصورت مداربسته در صورت اخذ مجوزهای موردنیاز بجز این دوحالت تواید ماهی با آب چاه توجیه ندارد. ماهیان قابل پرورش در استان تهران کدامند؟ - ماهی قزل آلا (سردابی) - کپور معمولی ، کپور سرگنده ، کپورنقره ای ، کپور علف خوار(گرمابی)
بیماری شایع حباب گازی چیست و راه پیشگیری از آن چگونه است؟ در مزارع پرورش ماهی که از منابع آب زیرزمینی استفاده میکنند در موارذیکه گازهای محلول مثل اکسیژن و نیتروژن یا دی اکسید کربن بیش از حد معمول بوده و به حالت فوق اشباع همراه با افزایش ناگهانی دما درمیاید ، عامل بروز بیماری حباب گازی است. از علائم آن میتوان به بیرون زدگی چشم همراه با خونریزی در برخی مواقع، تیرگی رنگ، عدم پاسخ به تحریکات محیطی، کم اشتهایی و بی اشتهایی و ظهور حبابهای گاز در اطراف چشم ، آبشش و پوست اشاره کرد
راههای پیشگیری: جلوگیری از ورود مستقیم آب به استخر و هدایت آب در حوضچه و توقف نیم ساعته آب در آنجا و سپس ورود به استخر،افزایش طول کانال آبرسانی و ایجاد موانع در طول مسیر جهت پرتاب یاشکستن لایه های آب به منظور خروج گازهای فوق اشباع ، استفاده از برجهای هواده به منظور تبادل گازها البته دستگاههایی نیز موجود میباشد که ضمن هوادهی آب اقدام به گاززدایی نیز مینماید.لکن به محض مشاهده علائم بایستی با کارشناسان شیلات تماس حاصل گردد. پرورش ماهی به روش مداربسته چگونه است ؟ با استفاده از آب چاه ،احداث سوله و حوضچه های پرو رشی و نصب دستگاههای مورد نیاز از قبیل دستگاههای میکرو فیلتر ، بیوفیلتر، اکسیژن ساز و ... صورت میگیرد و اگر چه تولید در واحد سطح زیاد میباشد لیکن مدیریت مضاعفی را میطلبد. پرورش ماهی به روش دومنظوره چگونه است ؟ در این روش آب مورد استفاده جهت آبیاری در صورتیکه از لحاظ فیزیکی و شیمیایی مناسب گونه ماهی باشد ابتدا وارد استخر دارای ماهی شده و سپس با همراه داشتن ترکیبات ازته و سایر مواد مغذی در مزرعه مستهلک میگردد. استخر مورد استفاده میتواند استخر ذخیره آب کشاورزی که قبلا در مجموعه احداث شده با اعمال یکسری تغییرات در ورودی و خروجی و آماده سازی اولیه باشد در غیر اینصورت مناسب بودن دبی و دمای آب میتوان نسبت به احداث استخر متناسب با طرح استخرهای پرورش ماهی که کار ذخیره آب را نیز انجام میدهد اقدام نمود رشد ماهیها : رشد ماهیان و عواملی که روند رشدتحت تأثیر آنهاست برای پرورش دهنده ماهی ، در درجه اول اهمیت قرار دارند ، زیراحداکثر رشد ماهی در حداقل مدت زمان با حداقل مقدار غذا ، هدف اصلی اوست . ماهیجانوری خونسرد است و جهت حفظ درجه حرارت بدن خود ، مجبور به صرف انرژی نیست ، بدینلحاظ ، یک ماهی نسبت به یک جانور خونگرم ، از لحاظ تبدیل مواد غذایی به پروتئین بدن، از کارآیی و استعداد بیشتری برخوردار است . تغذیه ماهیان انرژی مورد نیاز ماهیاز غذا تأمین میشود ، بهر حال این انرژی در اصل از خورشید تولید می شود . انرژیخورشید به وسیله گیاهانی که برای ساختن کربوئیدرات ها، انرژی مصرف می نمایند، بهغذا تبدیل می گردد. جانوران این گیاهان را خورده و انرژی ذخیره شده را جهت انجامفعالیت های خود مورد استفاده قرار می دهند ، بنابراین گیاهان بعنوان تولیدکنندگاناولیه مواد غذایی شناخته شده اند ، که این مواد به صور دیگر تبدیل می گردد و سپس دراختیار ماهیان قرار می گیرد. در زیر بطور فشرده نیازهای غذایی ماهیان مورد اشارهقرار می گیرد. ترکیبات معدنی ماهـیان از مـواد مـعدنی بیشماری استفاده می نمایندکه عناصر ذیل ضرورت بیشتری برای آنان دارد که عبارتند از : کلسیم ، فسفر ، سدیم ،مولیبدن ، کلر، منیزیم، آهن، سلینیوم، ید، منگنز، مس، کبالت و روی که عوامل یاد شدهاز طریق محصولات جنبی کشتارگاهها همچون پودر ماهی در اختیار ماهیان قرار میگیرد. ترکیبات آلی که خود شامل مواد زیر هستند: پروتئین ها پروتئین هاترکیبات آلی پیچیده ای هستند که از واحدهای اسید آمینه ساخته شده اند و از طریقاسیدهای دیواره روده به داخل خون جذب و یا جهت تولید انرژی می سوزند. منابع گیاهی وغالباً حیوانی در تأمین پروتئین مصرفی ، در جیره غذایی مصرفی ، تغذیه مصنوعی پرورشدهندگان گنجانده می شود. چربیها این مواد از واحدهای اصلی به نام اسیدهای چربتشکیل می شوند . اطلاعات در مورد جزئیات نیاز ماهی به چربی در دست نیست، لذا درغذاهای ویژه مصنوعی اهمیتشان در درجه دوم قرار دارد. ئیدرات های کربن این موادشامل گروه وسیعی از مواد شامل قندها، نشاسته ها و سلولز هستند، ساده ترین ئیدراتهای کربن، قندها و پیچیده ترین آنها پلی ساکاریدها است . این مواد غالباً در تغذیهمصنوعی ماهیانی به کار می رود که از طریق آنزیم آمیلاز، قادر به بهره وری ازمحصولات گیاهی هستند. ویتامینها : برای سلامت ماهی ضروری و شامل دو دسته اند محلول در آب که شامل موارد زیر هستند: الف) تیامین که در غلات وحبوبات و سبزیجات و خمیرترش (Yeast) و بافت حیوانی یافت می شود و کمبود آن باعث کمیرشد و تشنج ها است. ب) پیریدوکسین، که در خمیر ترش، غلات وحبوبات موجود است وکمبود آن کم خونی ماهی را به دنبال دارد. ج) اسید اسکوربیک که در سبزیجات و بافتحیوانی موجود و کمبود آن باعث خونریزی بافتها می شود. محلـول در چربی که خودشامـل ویتامین های A-D- KوE می باشدالف) ویتامین A در روغن ماهی موجود و ازطریق گنجاندن پودر ماهی در جیره غذایی تأمین می شود. ب) ویتامینD از طریـق تأثیرنور ماوراء بنفـش در پوست ماهی ساخته می شود و کمبود آن اختلال در فرآیند استخوانسازی را باعث می شود. ج) ویتامین E و K در بافت گیاهی و سبزیجات موجود و کمبود آنانباعث کم خونی و اختلال در انعقاد خون می گردد. عوامل زیر نیز در رشد ماهیان آب شیرین ازاهمیت برخوردارند : چه در آب شیرین و چه شورماهی بدلیل خونسرد بودن ، میزان فعالیت بدنش با افزایش حرارت بسرعت زیاد می شود،لذا هرچه درجه حرارت بیشتر، انرژی بیشتری مورد نیاز ماهی است . بطور معمول در نقاطگرمسیر نسبت به نقاط سردسیر رشد ماهیان آب شیرین بیشتر است.
جریان آب : ماهیان آب شیرین در صورتیکه در آبی با جریانی سریعنگهداری شوند، نسبت به موقعیکه در یک استخر بسر می برند، مجبور هستند که برای شناکردن و موضعگیری در مقابل جریان آب ، انرژی بیشتری مصرف نمایند. اندازه بدن : میزان سوخت و ساز یک ماهی کوچک بالاتر از میزان مزبور در یک ماهی بزرگ است . بنابراین در عرصه تکثیر و پرورش آبزیان، عملاً معلوم شده که ماهی کوچک ، برحسب واحدوزن بدن به غذای بیشتر نیاز دارد. سایر عوامل: افزایش مستمر و ممتدفعالیت بدنی یا سوخت و ساز ، نیاز به انـــرژی یک ماهی را ترقی میدهد. اینگونهافزایش عمدتاً نتیجه عواملی هستند که به عوامل فشار مشهورند که شامل ازدحام ، سطوحپائین اکسیژن ، آلودگی ، میزانهای آمونیاک ، همگی عوامل فشارموجود در عرصه تکثیر و پرورش محسوب میگردند که میزان نیاز به انرژی را افزایش دادهو قادرند بطور نامطلوبی بر میزان رشد تأثیر بگذارند. استحصال تخم و بچه ماهی: در صنعت تکثیر و پرورشآبزیان ، واژه تخم یا بچه
ماهی به مراحل جوانی حیوان مورد استفاده جهت ماهیدارنمودن استخرهای پرورش
ماهی اطلاق میگردد. تهیه و تأمین بچه ماهی در زمینه پرورشماهیان تحت تأثیر
وجود اختلافی مهم بین رفتار تخم ریزی گونه های مختلف ماهیان قراردارد. به
عبارت دیگر برخی از انواع ماهیان آب شیرین از روی میل در استخرهای
پرورشماهی تخمریزی میکنند و تأمین تخم به راحتی صورت میگیرد و برخی در
کارگاه تخمریزی میکنند. آب: منـشاء آب شـیرین جـهت پرورش ماهیان، بارندگی است که با توجهبه موقعیت
جغرافیایی و آب و هوایی محل تغییر میکند. چشمهها و چاهها در اثر نفوذآب
باران در زمین بوجود آمدهاند که جهت پرورش و تکثیر ماهیان مورد
بهرهبرداریقرار میگیرند. گاهی نیز از هرز آبهای جمع شده در زمینهای
شیبدار با منشاء باراندر تکثیر و پرورش استفاده میگردد. مردابها،
دریاچهها و رودخانهها منابع ذخیرههرز آبها هستند. الف) حجم استخر در شروع دورهپرورش ماهی ب ) تلفات نفوذی در طول دوره پرورش ماهی ج ) تلفات تبخیری در طولدوره پرورش ماهی در صورتیکه کل آب شیرین مورد استفاده جهت پرکردن استخر در مواقعی از سال برای تأمین آب استخر کافی نباشد، ساختن یک مخزن ذخیرهآب، پرورش دهندگان را قادر خواهد ساخت تا در مواقع پر آبی ، آب را جهت زمان خشکسالیو کم آبی ذخیره و استفاده نمایند. اگر استخر به شکل مربع مستطیل باشد با در هم ضربکردن دو ضلع و ارتفاع کل آب مورد نیاز برآورد میشود. ارتـفاع × عــرض × طــول کــهتـعــیین ارتــفاع از طــریــق تـخـمین میانگین عمق آب صورت میگیرد که بصورتارتفاعات مختلف سطح استخرقابل استحصال است. کارگاههای پرورش ماهی: مدیریتاینگونه استخرها مستلزم تأمین آب کافی و هنر ایجاد شرایط مطلوب محیطی لازم برایحداکثر رشد و حداقل میزان مرگ و میر جمعیت ماهیان موجود در استخر است. ورود آب بهاستخر از طریق یک ورودی تحت کنترل انجام میگیرد که هدف از آن تأمین جریان مرتب وقابل تنظیم آب ممانعت از فرار ماهیان و جلوگیری از ورود گونههای نامطلوب به داخلاستخر میباشد. ایـن آب از طـریق یـک خروجی قابل کنترل به نام مانک (Monk) از استخرخارج میگردد و به تولید کننده امکان میدهد که هرگونه لایه آب موجود در کف استخررا که احتمالاً کیفیت آن پایین آمده و بایستی با آب تازه تعویض گردد را تخلیه سازد. دستورالعملهای عمومی در رویه پرورش ماهیانآبهای شیرین: در این خصوص پرورش دهندگان ماهی میتوانند از محیطهای آبی وتسهیلاتی استفاده کنند که برای پرورش کپور و دیگر گونههای ماهی آبهای شیرینمناسبترند ، تا برای ماهیان قزلآلا، و فنون این کار در حال حاضر کاملا مرسوم ورایج است. ایجاد استخرهای ماهی در اصل رویهای از آبزدایی و کنترل منظم مناطقباتلاقی با استفاده از سدهای ساده که به تدریج استخرهایی مناسب تولید ماهی در کنارآن ایجادشد، ریشه گرفته است. از لحاظ فنی کلیه گونههای ماهی آب شیرین را میتوانپرورش داد و این بسته به انتخاب بازار است. در ذیل برخی از مسایلی که در رویههایپرورش و تکثیر ماهیان آب شیرین باید بدانها توجه داشت مد نظر قرار میگیرد
ضد عفونی استخر : استخرها که در اندازههای متفاوتی هستند ( از 100 مترمربع برای تخمریزی گرفته تا بیش از 10 هکتار برای پرورش ماهیان استخرهای نمونه یادر زمین حفر میشوند و یا بوسیله پشتههای خاکی ساخته میشوند که در هر حال باید قابلزهکشی باشند و این کار معمولاً بوسیله سیستم ( مانک ) صورت میگیرد . بهترین وارزانترین روش ضد عفونی استخرها خنگ گذاشتن و به آیش در آوردن آن است .
تخمریزی: بطور معمول ماهیان آب شیرین در دمای حدود 22 درجه سانتیگرادتخم ریزی میکند و استخرهای تخمریزی در آغاز ماه مه ، هنگامی که حرارت آب به سرعتزیاد میشود ، آماده میگردند . در استخرها بذر علف افشانده میشود یا گیاهان دیگرامکان رویش مییابند ، بطوری که رستنیهای مناسب موجود باشد ، تا تخمها به آنهابچسبند. استخرها در اکثر اوقات سال ، خـالی هستند امـا درست قـبل از تخمریزی از آبپر میشوند و فرصت گرم شدن مییابند. آنها تنها وقتی مورد استفاده قرار میگیرند کهدرجه حرارت آبشان بالای 18 درجه سانتیگراد باقی بماند . ماهیهای تولید مثل کنندهآب شیرین در دستههایی شامل 2 نر و یک ماده انتخاب میشوند. نرها به سادگی شناساییمیشوند. به این ترتیب که وقتی که حفره شکمی آنها به آرامی فشار داده شود، اسپرم ازمنفذ آن خارج میشود. مادهها در این زمان به واسطه حفره شکمی متورم و منفذهایبرجسته قابل تشخیصاند ماهی کپور معمولاً در 4 سالگی بالغ میشود ، گر چه نرهای آنمیتوانند زودتر بالغ شوند. دستههای ماهیان بلافاصله بعد از آبگیری استخر ، واردآن میشوند و تخمریزی بعد از حدود 36 ساعت صورت میگیرد. مادهها روی گیاهان مرکزاستخر تخم میریزند و هر ماهی حدود 000ر100 تخم به ازاء هر کیلوگرم از وزن بدنتولید میکند. ماهیهای تولید مثل کننده را پس از تخمریزی بلافاصله از استخر بیرونمیآورند تا تخمها را نخورند.
مراحل لاروی : معمولاً تخم ماهیان آبشیرین از جمله کپور پس از گذشت 100 "درجه روز" (یعنی 4 روز در دمای 25 درجهسانتیگراد) سرباز میکند. لاروها به طول 5 میلیمتر هستند و تنها یک کیسه غذایی کوچکبا خود همراه دارند. هنگام آماده سازی استخر تخمریزی یا نزدیک به این زمان ،استخرهای نوزاد پروری بزرگتر از استخرهای تخمریزی هستند و باید حدود 2/1 متر عمقداشته باشند. این استخرها اختصاصاً برای تولید لارو بکار میروند و باید تنها حاویمواد غذایی در چنان اندازه و کیفیتی باشند کـه مـناسب تـغذیه لاروهـا بـاشند. بـرایپرورش پلانکتونهای حیوانی غذایی در استخرها کود آلی یا شیمیایی میپاشند. انتخاببین کودهای آلی و غیر آلی صورت میگیرد و کودهای آلی طبیعی مورد استفاده معمولاً ازکودهای حیوانی نظیر کود گاو یا اسب هستند . این مواد را میتوان به میزان 1 کیلوگرمدر متر مربع بصورت جامد یا مایع ، ترجیحاً در حالت تجزیه کامل که سطح آمونیم بهحداقل میرسد بکار گرفت. ( سطح آمونیم بسته به طبیعت خاک استخر و سطح موجود موادتغذیهای در استخر کاملاً متغیر است). هنگام کودپاشی دقت زیادی باید مبذول داشت تاکود بیش از حد افزوده نشود و حالت بیاکسیژنی رخ ندهد. به جای کوددهی گسترده و یکجا، چه بهتر که این کار طی چندین نوبت هر چندهفته یک بار در طول تابستان صورتگیرد. کودهای غیر آلی را میتوان به جای کود آلی بکار برد. کودهای آلی موادتغذیهای جلبکی را در سطح قابل پیشبینیتری فراهم مینمایند. در استخرهای عادی کهدارای مقدار مناسبی خاک در کف هستند ، احتمال دارد که فسفر ، مواد مغذی را محدودکند که برای جلوگیری از این وضع ، از سوپر فسفاتها استفاده میگردد. شکل رایجترکودپاشی ، استفاده از ترکیب نیتروژن، فسفر و پتاسیم به نسبت 10÷10 ÷ 10 به میزان 10کیلوگرم در هکتار ، کمی دیرتر در سال میتوان بکار گرفت. پس از آنکه کود آلی یاشیمیایی افزوده شد و پلانکتون کافی در استخر بوجود آمد لاروهای تازه سر از تخمدرآورده به آن وارد میشوند. رشد در این زمان سریع است و لاروها را باید به منظورجلوگیری از کاهش میزان رشد که در اثر ازدحام بیرویه ایجاد میشود ، پراکنده و کمجمعیت کرد. بطور معمول لاروها را برای بقیه فصل در استخر نگاه میدارند. همچنین ممکناست در صورت کند بودن میزان رشد ( که از طریق نمونه برداری با تور کنترل میشود) ،از تغذیه کمکی استفاده گردد. در صورتیکه درجه حرارت مناسب باشد، ممکن است ماهیانکلیه غذاهایی را که بطور طبیعی تولید شده مصرف کنند. غذاهای گندلهای شکل که توسطکارخانجات تجارتی تولید میشوند معمول ترین غذای ماهیان آب شیرین از جمله کپورهستند. این مواد از لحاظ غذایی متناسب با نیازهای ماهی ساخته شدهاند و میتوان آنرا با دست به آنها داد، یا به کمک ابزار اتوماتیک یا تغذیه کنندهها مورد استفادهقرار داد. در صورتیکه هوا به اندازه کافی گرم باشد میتوان بطور واقعبینانه انتظارداشت که تا پایان تابستان وزن ماهیان 50 تا 100 گرم باشد. در اینجا باید بر اهمیتبالا بودن دمای محیط تأکید کرد، زیرا پایین بودن درجه حرارت سبب میشود که آهنگ رشدکند یا نابود گردد. حداقل دما برای رشد مناسب ، 18 درجه سانتیگراد است، در حالی کهدمای 25-23 درجه سانتیگراد ایدهآلی را برای تبدیلات غذایی و رشد بوجود میآورد. اهمیت درجه حرارت به قدری است که استفاده از صفحات خورشیدی ، تونلهای پلی تینیگلکاری شده یا ایجاد پوشش بر روی استخر ، به منظور افزایش درجه حرارت برای بالابردن آهنگ رشد ، باز هم اقتصادی و بصرفه است.
کنترل بیماری : کنترلبیماری تا حد زیاد مسئلهای است مربوط به بهداشت استخر. استخرها حتیالامکان بایددر طول زمستان ، خشک نگه داشته شوند و با آهک زنده ، فرمالین یا سود سوزآور ضدعفونی گردند. ماهیان تولید مثل کننده همیشه باید از بچه ماهیها و ماهیان در حال رشدبزرگتر و جدا نگاه داشته شوند. ماهیان باید بخاطر انگلها یا سایر علائم بیماریبطور مکرر در فصل رشد و ترجیحاً حداقل ماهی یک بار بطور کامل معاینه شوند و اگربیماری آنان محرز گردید، سریع و بطور موثر درمان شوند. دقت در انتخاب ماهیان تولیدمثل کننده اهمیت فراوانی دارد تا در درجه اول موجب انتقال بیماری به مزرعهنشوند. کنترل شکارچیان : کنترل شکارچیان ( عمدتاً پرندگان و حشرات آبزی) ، بیشتربا پیشگیری از ورود آنان تا نابود ساختن آنها باید فراهم گردد. گرین هاوسها واقعاًدر مقابل شکارچی مقاوم هستند. مسئله عمده دیگر بویژه در اواخر فصل که گرمای آببیشتر و محصول ماهی موجود در آب بالاست. آلودگی استخر بوسیله خود ماهیان میباشد. در این حالت اکسیژن مورد نیاز ضایعات دفع شده از ماهی ، و همچنین مصرف اکسیژن توسطماهیان در حال رشد ، سبب کاهش میزان اکسیژن محیط میگردد. برای مقابله با این موضوعمیتوان آب را در طول شب که میزان اکسیژن در پایینترین حد خود است ، هوا داد ، یاآب آن را بطور دائم عوض کرد، گرچه مورد اخیر با اتلاف حرارت آب همراه است.
جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
