تجزیه و تحلیل تنگناها و محدودیتهای اجرای برنامه های بهبود کیفیت در صنایع کوچک ارومیهWORD
تجزیه و تحلیل تنگناها و محدودیتهای اجرای برنامه های بهبود کیفیت در صنایع کوچک ارومیهWORDفهرست مطالب صفحه چکیده ........ 1 فصل اول : کلیات .................... 2 بیان مسئله ....... اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ........... اهداف مشخص تحقیق .........1 1-4 فرضیات پژوهش ...................... 1-4-1 فرضیه اول ............7 1-4-2 فرضیه دوم ..............7 1-4-3 فرضیه سوم .........7 1-4-4 فرضیه چهارم ............7 1-4-5 فرضیه پنجم ...............7 1-5 تعاریف و اصطلاحات .............. 8 1-5-2 صنایع کوچک .......... 8 1-5-3 برنامه کسب و کار ............. 9 1-5-4 تکنولوژی .......... 9 1-5-5 محدودیتهای اقتصادی ...... 9 1-5-6 سطح تخصص .......... 9 1-5-7 کیفیت ......... 9 فصل دوم : ادبیات تحقیق .......... 11 2-1 تاریخچه و سیر تحول نظریه های بهبود کیفیت .............................................................................................. 12 2-2 ضرورت کنترل کیفیت ..................................................................................................................................... 12 2-2-1 نتایج تحقیقات در زمینه استقرار کنترل کیفیت ................................................................................................... 14 2-3 مکانیزم روش QFD ..................................................................................................................................... 15 2-3-1 مراحل QFD...................................................................................................................................... 16 2-3-2 نتایج تحقیقات در زمینه QFD............................................................................................................ 17 2-4 مدل کانو ........................................................................................................................................................ 17 2-5 مکانیزم ISO ................................................................................................................................................ 19 2-5-1 تاریخچه ISO9000 ........................................................................................................................................ 20 2-5-2 تعریف استاندارد ISO9000 ........................................................................................................................... 20 2-5-3 نتایج تحقیقات در زمینه ISO9000 ................................................................................................................ 21 2-6 مکانیزم مدیریت کیفیت ................................................................................................................................ 24 2-6-1 اصول مدیریت کیفیت ..................................................................................................................................... 25 2-6-2 نتایج تحقیقات مدیریت کیفیت ....................................................................................................................... 26 2-7 مکانیزم مدیریت کیفیت جامع ...................................................................................................................... 30 2-7-1 اصول مدیریت کیفیت جامع ......................................................................................................................... 32 2-7-2 نتایج تحقیقات مدیریت کیفیت جامع ............................................................................................... 34 2-8 مدل جایزه کیفیت دمینگ ............................................................................................................................. 40 2-9 مدل جایزه ملی کیفیت مالکوم بالدریج ......................................................................................................... 42 2-10 مدل بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت .............................................................................................................. 44 2-11 فن کیفیت خدمات ..................................................................................................................................... 47 2-12 روش جوران .............................................................................................................................................. 49 2-13 مدل هزینه یابی فرآیندی ............................................................................................................................ 51 2-14 مدل کوه یخ ................................................................................................................................................ 52 2-15 روش BSC…......................................................................................................................................... 52 2-16 روش تاگوچی ............................................................................................................................................ 54 2-17 روش ایشی کاوا .......................................................................................................................................... 55 2-18 مدل مدیریت کیفیت جامع پیشرفته ............................................................................................................ 56 فصل سوم : روش تحقیق ................................................................................................................................................... 62 3-1 مقدمه ........................................................................................................................................................... 63 3-2 روش تحقیق .............................................................................................................................................. 63
3-3 جامعه آماری .............................................................................................................................................. 64
3-4 نمونه آماری .............................................................................................................................................. 64
3-5 روش آماری ............................................................................................................................................ 64
3-6 اعتبار پرسشنامه ........................................................................................................................................ 65
3-7 مشخصات پرسشنامه ................................................................................................................................. 66
3-8 فرآیند پژوهش .......................................................................................................................................... 66 فصل چهارم : توصیف و تجزیه و تحلیل داده ها .............................................................................................................. 69 4-1 ارائه و تجزیه و تحلیل داده ها ................................................................................................................. 70 4-1-1 بررسی سؤال اول ........................................................................................................................................ 70 4-1-2 بررسی سؤال دوم ........................................................................................................................................ 71 4-1-3 بررسی سؤال سوم ........................................................................................................................................ 73 4-1-4 بررسی سؤال چهارم ...................................................................................................................................... 74 4-1-5 بررسی سؤال پنجم ......................................................................................................................................... 76 4-1-6 بررسی سؤال ششم ....................................................................................................................................... 77 4-1-7 بررسی سؤال هفتم ....................................................................................................................................... 79 4-1-8 بررسی سؤال هشتم ....................................................................................................................................... 80 4-1-9 بررسی سؤال نهم ............................................................................................................................................ 82 4-1-10 بررسی سؤال دهم.......................................................................................................................................... 83 4-1-11 بررسی سؤال یازدهم .................................................................................................................................... 85 4-1-12 بررسی سؤال دوازدهم .................................................................................................................................. 86 4-1-13 بررسی سؤال سیزدهم ................................................................................................................................... 87 4-1-14 بررسی سؤال چهاردهم ................................................................................................................................. 89 4-1-15 بررسی سؤال پانزدهم ..................................................................................................................................... 91 4-1-16 بررسی سؤال شانزدهم ................................................................................................................................... 92 4-1-17 بررسی سؤال هفدهم ...................................................................................................................................... 94 4-1-18 بررسی سؤال هجدهم ................................................................................................................................... 95 4-1-19 بررسی سؤال نوزدهم .................................................................................................................................... 97 4-1-20 بررسی سؤال بیستم ................................................................................................................................... 99 4-1-21 بررسی سؤال بیست و یکم ........................................................................................................................ 100 4-1-22 بررسی سؤال بیست و دوم ....................................................................................................................... 102 4-1-23 بررسی سؤال بیست و سوم ....................................................................................................................... 103 4-1-24 بررسی سؤال بیست و چهارم .................................................................................................................... 104 4-1-25 بررسی سؤال بیست و پنجم ...................................................................................................................... 106 4-1-26 بررسی سؤال بیست و ششم ...................................................................................................................... 107 4-1-27 بررسی سؤال بیست هفتم ......................................................................................................................... 109 4-1-28 بررسی سؤال بیست و هشتم ..................................................................................................................... 110 4-1-29 بررسی سؤال بیست و نهم ....................................................................................................................... 112 4-1-30 بررسی سؤال سی ام .................................................................................................................................... 113 4-2 آزمون فرضیه ها ............................................................................................................................................. 115 4-2-1 بررسی فرضیه اول ................................................................................................... ..................................... 116 4-2-2 بررسی فرضیه دوم ..................................................................................... . ................................................. 118 4-2-3 بررسی فرضیه سوم ........................................................................................ ............................................... 120 4-2-4 بررسی فرضیه چهارم ............................................................ ........................................................................ 122 4-2-5 بررسی فرضیه پنجم .................................................................................................... .................................. 124 فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات .............................................................................................................................. 127 5-1 مقدمه ......................................................................................................................................................... 128 5-2 فرآیند پژوهش .......................................................................................................................................... 128 5-3 نتیجه گیری ............................................................................................................................................ 129 5-4 پیشنهادات ............................................................................................................................................. 131 5-5 پیشنهاد برای محققین آینده ................................................................................................................... 134 منابع و ماخذ داخلی .......................................................................................................................................................... 135 منابع و ماخذ خارجی .......................................................................................................................................................... 139 پیوست ............................................................................................................................................................................... 142
فهرست اشکال شکل 1-1 رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته ............................................................................................... 8 شکل 2-1 مکانیزم QFD ................................................................................................................................ 16 شکل2-2 مراحل QFD ................................................................................................................................... 17 شکل 2-3 مدل کانو .......................................................................................................................................... 19 شکل 2-4 مدل تعامل بخشهای مختلف سازمان تولیدی .................................................................................. 32 شکل 2-5 نمودار چارچوب ساده شده مدل دمینگ ......................................................................................... 43 شکل 2-6 مدل مالکوم بالدریج با رویکرد سیستمی ......................................................................................... 45
فهرست جداول جدول 4-1 فراوانی تاثیر ماشین آلات و تجهیزات در توسعه برنامه های بهبود کیفیت ............................................... 70 فراوانی تاثیر برنامه ریزی تکنولوژی در برنامه کسب و کار ....................................................................... 72 جدول 4-2 جدول 4-3 فراوانی تاثیر برنامه کسب و کار در توسعه برنامه های بهبود کیفیت ......................................................... 73 جدول 4-4 نقش سیستمهای کنترل کیفیت در بهره وری ............................................................................................. 75 جدول 4-5 فراوانی تاثیر تبلیغات ایزو در عدم اعتماد به این برنامه ها ........................................................................ 76 جدول 4-6 فراوانی رقابت میان کارخانه ها ................................................................................................................ 78 جدول 4-7 فراوانی علاقمندی مدیران در اجرای برنامه های بهبود کیفیت ................................................................ 79 جدول 4-8 فراوانی همکاری متقابل مدیران برای توسعه برنامه های بهبود کیفیت .................................................... 81 جدول 4-9 فراوانی تاثیر برنامه های بهبود کیفیت در بهبود کیفیت محصولات ........................................................ 82 جدول 4-10 فراوانی تاثیر وجود سود های کاذب زمین در انگیزه مدیران................................................................. 84 جدول 4-11 فراوانی تاثیر فرهنگ کیفیت در استقرار سیستمهای بهبود کیفیت .......................................................... 85 جدول 4-12 فراوانی آگاهی مدیران با برنامه های بهبود کیفیت............................................................................... 87 جدول 4-13 فراوانی بکارگیری متخصصان بهبود کیفیت .......................................................................................... 88 جدول 4-14فراوانی استفاده از برنامه ریزی کیفیت................................................................................................ 90 جدول 4-15 فراوانی تخصص مسئولین کنترل کیفیت ............................................................................................... 91 جدول 4-16 فراوانی تاثیر بکارگیری متخصصان بهبود کیفیت در استقرار این برنامه ها ............................................ 93 جدول 4-17 فراوانی آموزشهای تخصصی برای اجرای برنامه های بهبود کیفیت..................................................... 94 جدول 4-18 فراوانی نرخ بهره بانکها در استقرار برنامه های بهبود کیفیت ................................................................ 96 جدول 4-19 فراوانی حضور واسطه ها و دلال ها در استقرار سیستم بهبود کیفیت ............................................. 97 جدول 4-20 فراوانی حمایت موسسات دولتی و غیر دولتی برای توسعه برنامه های بهبود کیفیت ..................... 99 جدول 4-21 فراوانی تاثیر تجهیزات در اجرای برنامه های بهبود کیفیت ............................................................. 100 جدول 4-22 فراوانی انجام برنامه ریزی مالی برای استقرار سیستمهای بهبود کیفیت ....................................... 102 جدول 4-23 فراوانی تاثیر عدم وجود بازار رقابتی در استقرار سیستمهای کیفیت ............................................. 103 جدول 4-24 فراوانی علاقمندی و انگیزه کارکنان .............................................................................................. 105 جدول 4-25 فراوانی همکاری متقابل کارکنان برای توسعه برنامه های بهبود کیفیت........................................ 106 جدول 4-26 فراوانی آشنایی کارکنان با سیستمهای کیفیت ................................................................................. 108 جدول 4-27 فراوانی تاثیر قدرت خرید مردم در انگیزه کارکنان ......................................................................... 109 جدول 4-28 فراوانی تاثیر کالاهای چینی در انگیزه کارکنان ............................................................................... 111 جدول 4-29 فراوانی همکاری کارکنان با مدیران در اجرای برنامه های بهبود کیفیت .......................................... 112 جدول 4-30 فراوانی تاثیر امنیت شغلی بر انگیزه کارکنان .................................................................................... 114 جدول 4-31 جدول توافقی سوالات 1،2،3،4،5،6 ................................................................................................ 117
جدول 4- 32 جدول توافقی سوالات 7،8،9،10،11 .............................................................................................. 119
جدول 4- 33 جدول توافقی سوالات 12،13،14،15،16،17 ................................................................................. 121
جدول 4- 34 جدول توافقی سوالات 18،19،20،21،22،23 .................................................................................. 123
جدول 4- 35 جدول توافقی سوالات 24،25،26،27،28،29،30 ........................................................................... 125
فهرست نمودار ها نمودار 4-1 فراوانی تاثیر ماشین آلات و تجهیزات در توسعه برنامه های بهبود کیفیت ................................... 71 نمودار 4-2 فراوانی تاثیر برنامه ریزی تکنولوژی در برنامه کسب و کار .......................................................... 73 نمودار 4-3 فراوانی تاثیر برنامه کسب و کار در توسعه برنامه های بهبود کیفیت ............................................. 74 نمودار 4-4 نقش سیستمهای کنترل کیفیت در بهره وری ................................................................................. 76 نمودار 4-5 فراوانی تاثیر تبلیغات ایزو در عدم اعتماد به این برنامه ها ............................................................. 77 نمودار 4-6 فراوانی رقابت میان کارخانه ها ..................................................................................................... 79 نمودار 4-7 فراوانی علاقمندی مدیران در اجرای برنامه های بهبود کیفیت ...................................................... 80 نمودار 4-8 فراوانی همکاری متقابل مدیران برای توسعه برنامه های بهبود کیفیت .......................................... 82 نمودار 4-9 فراوانی تاثیر برنامه های بهبود کیفیت در بهبود کیفیت محصولات ................................................ 83 نمودار 4-10 فراوانی تاثیر وجود سود های کاذب زمین در انگیزه مدیران ........................................................ 85 نمودار 4-11 فراوانی تاثیر فرهنگ کیفیت در استقرار سیستمهای بهبود کیفیت ................................................. 86 نمودار 4-12فراوانی آگاهی مدیران با برنامه های بهبود کیفیت ........................................................................... 88 نمودار 4-13 فراوانی بکارگیری متخصصان بهبود کیفیت .................................................................................. 89 نمودار 4-14 فراوانی استفاده از برنامه ریزی کیفیت .......................................................................................... 91 نمودار 4-15 فراوانی تخصص مسئولین کنترل کیفیت ....................................................................................... 92 نمودار 4-16 فراوانی تاثیر بکارگیری متخصصان بهبود کیفیت در استقرار این برنامه ها ..................................... 94 نمودار 4-17 فراوانی آموزشهای تخصصی برای اجرای برنامه های بهبود کیفیت ................................................. 95 نمودار 4-18 فراوانی نرخ بهره بانکها در استقرار برنامه های بهبود کیفیت ......................................................... 97 نمودار 4-19 فراوانی حضور واسطه ها و دلال ها در استقرار سیستم بهبود کیفیت ............................................ 98 نمودار 4-20 فراوانی حمایت موسسات دولتی و غیر دولتی برای توسعه برنامه های بهبود کیفیت .................... 100 نمودار 4-21 فراوانی تاثیر تجهیزات در اجرای برنامه های بهبود کیفیت ........................................................... 101 نمودار 4-22 فراوانی انجام برنامه ریزی مالی برای استقرار سیستمهای بهبود کیفیت ......................................... 103 نمودار 4-23 فراوانی تاثیر عدم وجود بازار رقابتی در استقرار سیستمهای کیفیت .............................................. 104 نمودار 4-24 فراوانی علاقمندی و انگیزه کارکنان .............................................................................................. 106 نمودار 4-25 فراوانی همکاری متقابل کارکنان برای توسعه برنامه های بهبود کیفیت ......................................... 107 نمودار 4-26 فراوانی آشنایی کارکنان با سیستمهای کیفیت ................................................................................ 109 نمودار 4-27 فراوانی تاثیر قدرت خرید مردم در انگیزه کارکنان ........................................................................ 110 نمودار 4-28 فراوانی تاثیر کالاهای چینی در انگیزه کارکنان ............................................................................... 112 نمودار 4-29 فراوانی همکاری کارکنان با مدیران در اجرای برنامه های بهبود کیفیت ......................................... 113 نمودار 4-30 فراوانی تاثیر امنیت شغلی بر انگیزه کارکنان .................................................................................. 115 نمودار 4-31 توزیع خی دو در فرضیه اول .......... ............................................................................................... 117
نمودار 4-32 توزیع خی دو در فرضیه دوم ........... .............................................................................................. 119
نمودار 4-33 توزیع خی دو در فرضیه سوم ...................... .................................................................................. 121
نمودار 4-34 توزیع خی دو در فرضیه چهارم .................... .................................................................................. 123
نمودار 4-35 توزیع خی دو در فرضیه پنجم ........................... ............................................................................. 125
فهرست اصطلاحات انگلیسی Balanced Score Card کارت امتیازی متوازن .............................................................................................................. Business Plan برنامه کسب و کار ................................................................................................................................... European Foundation For Quality Management مدیریت کیفیت بنیاد اروپایی ....................................... Kaizen کایزن ......................................................................................................................................................................... Quality کیفیت ....................................................................................................................................................................... Quality Function Deployment توسعه وظایف کیفیت ........................................................................................... Quality management مدیریت کیفیت ........................................................................................................................ Quality Planning برنامه ریزی کیفیت ............................................................................................................................ Sanitize سلامت کردن ......................................................................................................................................................... Self-discipline ایجاد نظم و ترتیب ................................................................................................................................... Small Businesses صنایع کوچک .................................................................................................................................. Standardize استاندارد کردن ............................................................................................................................................. Structurize سازماندهی ...................................................................................................................................................... Systematize روش مند کردن ............................................................................................................................................ Total Quality Management مدیریت کیفیت جامع ..................................................................................................
چکیده با توجه به محیط رقابتی امروز، اهمیت برنامه های بهبود کیفیت به منظور دستیابی به کیفیت محصولات و خدمات، کاهش هزینه ها و افزایش کارایی بیش از پیش آشکار می شود. برنامه های بهبود کیفیت به منظور افزایش کیفیت محصولات و خدمات در صنایع کوچک به اجرا گذارده می شود که به علت ویژگیهای خاص این صنایع، استقرار این برنامه ها دارای محدودیتهایی می باشد. پژوهشهای زیادی در داخل و خارج از کشور، عوامل موثر بر اجرای برنامه های بهبود کیفیت ( عوامل درون سازمانی و برون سازمانی ) را مورد بررسی قرار داده اند. از جمله این عوامل می توان بر حمایت مدیریت، آموزش، و فرهنگ سازمانی ( عوامل درون سازمانی )، فرهنگ جامعه، محیط پویا یا ایستا و وضعیت اقتصادی ( عوامل برون سازمانی ) اشاره کرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تنگناها و مشکلات اجرای برنامه های بهبود کیفیت در شهرکهای صنعتی شهرستان ارومیه می باشد. مطالعه از طریق آزمونهای آماری و با استفاده از نرم افزارهای آماری تحلیل گردید. یافته های این پژوهش، فرضیه وجود رابطه بین تکنولوژی، نگرش مدیران و کارکنان،تخصص و محدودیتهای اقتصادی، با اجرای برنامه های بهبود کیفیت را تایید کردند. به عبارت دیگر پنج عامل تکنولوژی، نگرش مدیران و کارکنان به برنامه های بهبود کیفیت، تخصص مدیران و مسئولین کیفیت و محدودیتهای اقتصادی از عواملی می باشند که استقرار برنامه های بهبود کیفیت را به شدت تحت تاثیر قرار می دهند. در واقع نقص در این عوامل می تواند، از موانع اجرای برنامه های بهبود کیفیت محسوب شود. فصل اول کلیات
بیان مسئله1-1 صنایع کوچک به عنوان استراتژی مهم برای کاهش بیکاری محسوب می شوند. همچنین این صنایع به علت ویژگیهای خاص آن از جمله انعطاف پذیری، رفتار خلاقانه و تصمیم گیری سریع که از مزیت های آن محسوب می شود. همچنین معایبی از جمله، محدودیتهای مالی و انسانی و اطلاعاتی، مورد توجه می باشند (Cemal Akyüz, Akyüz, Serin, Cindik,2006 ). استقرار برنامه های بهبود کیفیت در این صنایع نیازمند در نظر گرفتن این ویژگیها می باشد که ممکن است در راستای آن محدودیتها و مشکلاتی وجود داشته باشد. بر اساس بررسیهای انجام شده رقابت فروشندگان و عرضه کنندگان یک محصول و یا خدمت به اشکال گوناگونی ظاهر می شود لکن مهمترین جنبه آن کیفیت است (فاطمی قمی، ۱۳۷۰). همچنین کیفیت یکی از مهمترین عواملی است که می تواند به عنوان عاملی مؤثر در کسب درآمد مورد نیاز صنایع و نهایتاً کشور تأثیر بسزایی داشته باشد (مهرگان، 1۳۷۹). سازمانها برای رسیدن به حد مطلوب کیفیت از برنامه های مختلفی از جمله بسترسازی فرهنگی، مدیریت کیفیت جامع، کنترل کیفیت آماری، روش QFD[1]، آموزش پرسنل و ...استفاده میکنند. اجرای صحیح و مؤثر این برنامه ها در سازمانها، توأم با مشکلاتی است که سازمانها با آن درگیر می باشند. بر اساس بررسیهای انجام شده از منابع داخلی، برنامه های بهبود کیفیت در داخل کشور بیشتر در زمینه خدمات(بانکها و بیمارستانها) و صنایع تولیدی بزرگ مورد توجه قرار گرفته است و اهتمام چندانی به اجرای این برنامه ها در صنایع کوچک صورت نگرفته است (وطن خواه، گوهری، عبدی، 1389؛مهرگان ۱۳۷۹). از این رو در این پژوهش با در نظر گرفتن شرایط و ویژگیهای خاص صنایع کوچک سعی در شناسایی عوامل مؤثر بر اجرای برنامه های بهبود کیفیت و موانع و تنگناهای عمده بر سر راه استقرار این برنامه ها، شده است. [1] - Quality Function Deployment جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |