شناسائی عوامل مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتی های تجاری اقیانوس پیماword

شناسائی عوامل مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتی های تجاری اقیانوس پیماword

عنوان صفحه

چکیده	1
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1 مقدمه	3
1-2 بیان مسئله	3
1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق	4
1-4 دلایل انتخاب جامعه تحقیق	6
1-5 فرایند تحقیق	8
1-6 چارچوب نظری و مدل تحلیلی تحقیق	9
1-7 اهداف تحقیق	11
1-8 سئوالات تحقیق	11
1-9 قلمرو تحقیق	11
1-10 متغیرهای تحقیق	11
1-10-1 متغیرهای مستقل	11
1-10-2 متغیر وابسته	12
1-11 تعریف واژه ها و اصطلاحات	12
1-11-1 تعریف نظری واژه ها و اصطلاحات	12
1-11-2 تعریف عملیاتی واژه ها و اصطلاحات	15
فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1 مقدمه	19
2-2 مبانی نظری پژوهش	20
2-2-1 انگیزه	20
2-2-2 تعریف انگیزش	20
2-2-3 مفهوم انگیزش	21
2-2-4 چرخه انگیزش	22
2-2-5 ویژگیهای انگیزش	22
2-2-6 انگیزش درونی و انگیزش بیرونی	23
2-2-7 دیدگاه های اولیه انگیزش	23
2-2-8 دیدگاه های نوین انگیزش	24
2- 3 اراده	24
2-4 غریزه	26
2-5 سایق	29
2-6 عوامل مؤثر برانگیزش	29
2-7 تئوری های انگیزش کار	30
2-7-1 دیدگاه مدیریت علمی	30
2-7-2 دیدگاه روابط انسانی	30
2- 8 گروه بندی نظریه های انگیزش	30
2-8-1 نظریه های محتوایی	30
2-8-2 نظریه های فرایندی (ساختاری)	31
2-9 برخی از تئوریهای محتوائی	31
2-9-1 نظریة نیازهای مزلو	31
2-9-2 نظریه بهداشت ـ انگیزش	33
2-9-3 نظریة نیازهای سه گانه مک کللند	36
2-9-4 تئوری "Y" مک گریگور	39
2-9-5 تئوری ERG الدرفر	40
2-10 ترکیب نظریه های محتوا	41
2-11 برخی از تئوریهای فرایندی	42
2-11-1 تئوری انگیزش انتظار وروم	42
2-11-2 مدل پورتر ـ لاولر	44
2-11-3 نظریه برابری	46
2-11-4 تئوری اسناد	50
2-12سیستم پاداش	51
2-13 ترکیب نظریه های نوین انگیزش	52
2-14 مدیریت حقوق دستمزد	54
2-14-1 پول عامل انگیزش است!	54
2-14-2 پول موجب انگیزش بیشتر کارکنان نمی شود!	55
2-15 عوامل درونی موثر بازده و رضایت در کار	57
2-16 مشارکت کارکنان چیست؟	58
2-17 تئوری های انگیزشی و برنامه های مشارکت کارکنان	59
2-18 استقرار عوامل انگیزه زا	59
2-19 کیفیت زندگی کاری	60
2-20 رضایت از حقوق	61
2-21 رضایت از کار	61
2-22 شرایط محیط کار	62
2-23 معیارهای شرایط کار	62
2-24 الگوهای روابط کار	63
2-24-1 الگوی روابط انسانی کار	63
2-24-2 الگوی معاصر روانشناسی کار	63
2-25 ارتباط در محیط کار	64
2-26 تغییر در شرایط کار دریانوردی از حیث قبول آن به عنوان یک حرفه سخت	64
2-27 پیشینه تحقیق	65
2-27-1 تحقیقات داخلی	65
2-27-2 تحقیقات خارجی	70
2-28 نتیجه گیری کلی از مطالعات داخلی و خارجی	73
2-29 بخش دوم	74
2-29-1 آشنایی با شرکت ملی نفتکش ایران	74
2-29-2 آشنائی با کشتی	74
فصل سوم : روش تحقیق
3-1 مقدمه	79
3-2 روش و نوع تحقیق	79
3-3 جامعه آماری	79
3-4 روش نمونه گیری	80
3-5 روش جمع آوری داده ها و اطلاعات	80
3-6 ابزار جمع آوری اطلاعات	80
3-7 روائی ابزار سنجش	82
3-8 پایابی ابزار	82
3-9 روشهای تجزیه و تحلیل داده ها	83
3-9-1 روش دلفی	83
3-9-2 روش AHP	83
3-9-2-1 مزایای فرایند تحلیل سلسله مراتبی	84
3-9-2-2 ساختن درخت سلسله مراتبی	85
3-9-2-3 محاسبه وزن	86
3-9-2-4 روش های محاسبه وزن نسبی	87
3-9-2-5 روش بردار ویژه	88
3-9-2-6 محاسبه وزن نهایی	89
3-9-2-7 محاسبه نرخ ناسازگاری	89
3-9-2-8 ماتریس سازگار و خصوصیات آن	89
3-9-2-9 ماتریس ناسازگار و خصوصیات آن	90
3-9-2-10 الگوریتم محاسبه نرخ ناسازگاری یک ماتریس	91
3-9-2-11 الگوریتم محاسبه نرخ ناسازگاری یک سلسله مراتبی	92
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
4-1 مقدمه	94
4-2 تجزیه و تحلیل سؤال اول تحقیق	94
4-2-1 توصیف و تحلیل داده ها	94
4-2-1-1 توصیف جمعیت شناختی نمونه ها	94
4-2-1-2 بررسی توزیع فراوانی نظرات پاسخگویان (خبرگان) به سؤالهای پرسشنامه	99
4-2-1-3 یافتههای حاصل از سؤال اول تحقیق	102
4-3 تجزیه و تحلیل سؤال دوم تحقیق	103
4-3-1 توصیف و تحلیل داده ها	103
4-3-1-1 توصیف جمعیت شناختی نمونه ها	104
4-3-2 تجزیه و تحلیل داده ها	111
4-3-2-1 محاسبه وزن عوامل اصلی با استفاده از AHP از روش میانگین حسابی	111
4-3-2-2 محاسبه وزن معیارهای عامل نیازهای خاص و ماهیت شغلی	113
4-3-2-3 محاسبه وزن معیارهای عامل سازمانی	114
4-3-2-4 محاسبه وزن معیارهای عامل رشد و پیشرفت	116
4-3-3 محاسبه نرخ ناسازگاری ماتریس ها	117
4-3-3-1 محاسبه نرخ ناسازگاری ماتریس عوامل هفت گانه	118
4-3-3-2 محاسبه نرخ ناسازگاری معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی	119
4-3-3-3 محاسبه نرخ ناسازگاری معیارهای عامل سازمانی	120
4-3-3-4 محاسبه نرخ ناسازگاری معیارهای عامل رشد و پیشرفت	121
4-3-3-5 نتیجه گیری محاسبه نرخ ناسازگاری	121
4-3-4 تعیین اولویتها	122
4-3-4-1 ترتیب اولویتهای عوامل اصلی هفت گانه برای کل نمونه (210 نفری)	122
4-3-4-2 ترتیب اولویتهای معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی (برای کل نمونه)	123
4-3-4-3 ترتیب اولویتهای معیارهای عامل سازمانی(برای کل نمونه)	124
4-3-4-4 ترتیب اولویتهای معیارهای عامل رشد و پیشرفت(برای کل نمونه)	125
4-3-4-5 محاسبه وزن کل متغیرها بر اساس عوامل هفت گانه (کل نمونه)	125
4-3-4-6 امتیاز نهایی و اولویت بندی کل متغیرهای 20 گانه مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای اقیانوس پیما	127
4-3-4-7 ساختار سلسله مراتبی تأثیر عوامل شناسایی شده بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما	129
4-3-5 توصیف و تحلیل داده ها بر اساس نمونه افسران کلیدی	130
4-3-5-1 توصیف جمعیت شناختی نمونه افسران کلیدی	130
4-3-5-2محاسبه وزن عوامل اصلی با استفاده ازAHP با بکارگیری نرم افزارexpert choice ( نمونه افسران کلیدی)	135
4-3-5-2-1 محاسبه وزن عوامل هفت گانه	135
4-3-5-2-2 محاسبه وزن معیارهای عامل نیازهای خاص و ماهیت شغلی(افسران کلیدی)	136
4-3-5-2-3 محاسبه وزن معیارهای عامل سازمانی	137
4-3-5-2-4 محاسبه وزن معیارهای عامل رشد و پیشرفت	138
4-3-5-2-5 نتیجه گیری محاسبه نرخ سازگاری نمونه افسران کلیدی	138
4-3-6 تعیین اولویتها	138
4-3-6-1 ترتیب اولویتهای عوامل اصلی هفت گانه برای نمونه افسران کلیدی	138
4-3-6-2 ترتیب اولویتهای معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی (افسران کلیدی)	139
4-3-6-3 ترتیب اولویتهای معیارهای عامل سازمانی(افسران کلیدی)	141
4-3-6-4 ترتیب اولویتهای معیارهای عامل رشد و پیشرفت(افسران کلیدی)	142
4-3-6-5 محاسبه وزن کل ، متغیرها بر اساس عوامل هفت گانه (افسران کلیدی)	143
4-3-6-6 امتیاز نهایی و اولویت بندی کل متغیرهای 20 گانه مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای اقیانوس پیما (نمونه افسران کلیدی)	144
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1 مقدمه	148
5-2 نتیجه گیری	148
5-2-1 نتایج مربوط به سؤال اصلی تحقیق	148
5-2-1-1 یافته های جمعیت شناختی تحقیق در پرسشنامه اول	148
5-2-1-2 نتایج شناسایی عوامل مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما	150
5-2-2 نتایج مربوط به سؤال فرعی تحقیق	152
5-2-2-1 یافته های جمعیت شناختی تحقیق در پرسشنامه دوّم نمونه کل	152
5-2-2-2 رتبه بندی عوامل مؤثر بر انگیزش با استفاده از تکنیک AHP برای کل نمونه	153
5-2-2-2-1 رتبه بندی زیر معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی برای کل نمونه	154
5-2-2-2-2 رتبه بندی زیر معیارهای عامل سازمانی برای کل نمونه	154
5-2-2-2-3 رتبه بندی زیر معیارهای عامل رشد و پیشرفت برای کل نمونه	154
5-2-2-2-4 اولویت بندی کل متغیرها برای کل نمونه	155
5-2-2-3 نتایج مربوط به سؤال فرعی تحقیق (از نظر افسران کلیدی)	158
5-2-2-3-1 یافته های جمعیت شناختی تحقیق از نظر افسران کلیدی	158
5-2-2-3-2 رتبهبندی عوامل مؤثر بر انگیزش با استفاده از تکنیک AHP برای نمونه افسران کلیدی	159
5-2-2-3-3 رتبهبندی زیر معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی(نمونه افسران کلیدی)	159
5-2-2-3-4 رتبه بندی زیر معیارهای عامل سازمانی (نمونه افسران کلیدی)	160
5-2-2-3-5 رتبه بندی زیر معیارهای عامل رشد و پیشرفت (نمونه افسران کلیدی)	160
5-2-2-4 اولویت بندی کل متغیرها (نمونه افسران کلیدی)	161
5-2-2-5 مقایسه نتایج رتبه بندی عوامل بین دو نمونه (کل و افسران کلیدی)	164
5-3 محدودیت های تحقیق	164
5-3-1 محدودیت های تحت کنترل محقق	164
5-3-2 محدودیت های خارج از کنترل محقق	165
5-4 مقایسه نتایج تحقیق با سایر تحقیقات	165
5-4-1 مقایسه نتایج تحقیق با سایر تحقیقات داخلی	165
5-4-2 مقایسه نتایج تحقیق با سایر تحقیقات خارجی	166
5-4-3 وجه تمایز و نقاط قوت این تحقیق با تحقیقات مشابه	167
5-4-4 نتیجه گیری کلی از مقایسه نتایج تحقیق با سایر تحقیقات	167
5-5 پیشنهادهای تحقیق	167
5-5-1 پیشنهادهای مربوط به سؤال اول تحقیق	168
5-5-1-1 توجه به شرایط محیط کار	168
5-5-1-2 میزان حقوق و دستمزد	168
5-5-1-3 نیازهای خاص ماهیت شغلی	169
5-5-1-4 فراهم نمودن امکانات رفاهی	169
5-5-1-5 عوامل سازمانی	169
5-5-1-6 عوامل رشد و پیشرفت	169
5-5-1-7 نحوه سرپرستی و سبک رهبری	169
5-5-2 پیشنهادهای مربوط به سؤال دوم تحقیق	170
5-5-2-1 هم سطح سازی دستمزد دریانوردان ایرانی با خارجی	170
5-5-2-2 ایجاد مزیت مشارکت در منافع و سود حاصل از درآمدهای حمل و نقل دریائی برای دریانوردان	170
5-5-2-3 قبول حرفه دریانوردی بعنوان شغل سخت, بهره مندی از مزایای نقدی وغیر نقدی(کوتاه شدن طول خدمت برای بازنشستگی)	171
5-5-2-4 استقرار نظام ارشدیت و شایسته سالاری	171
5-5-2-5 ایجاد زمینه هایی یرای افزایش رضایت شغلی	171
5-5-2-6 توجه به منزلت دریانوردان در سازمان و اجتماع	171
5-5-2-7 کوتاه شدن مدت مأموریت دریائی بین 2 تا 3 ماه، افزایش طول مدت استراحت در خشکی بعد از ماموریت دریائی	172
5-5-2-8 رعایت کنوانسیون های بین المللی, کنوانسیون بین المللی کار و الحاقات معیارهای شغلی بین الملل با اهداف رعایت حقوق دریانوردان ملی	172
5-5-2-9 احساس مسئولیت حرفه ای شرکت در مقابل دریانوردان و خانواده آنها	173
5-5-2-10 فراهم کردن شرایط لازم برای پیشرفت شغلی	173
5-5-2-11 توجه به ارتباطات سازمانی	173
5-5-2-12 امکان معادل سازی مدارک دریانوردی با مدارک دانشگاهی	173
5-5-2-13 مشارکت کارکنان در تصمیم گیری	174
5-6 پیشنهادات کاربردی	174
5-7 توصیه ها به مدیران	175
5-8 پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده	175
منابع	178

 فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 2-1 عوامل مؤثر برانگیزش	29
جدول 2-2 نظریة نیازهای مزلو	32
جدول 2-3 ترکیب نظریه های محتوا	41
جدول 2-4 راههای هشتگانه کاهش نابرابری	47
جدول2-5 مقایسه نسبت ورودی به خروجی خود با دیگران	48
جدول 2-6جمع بندی تحقیقات داخلی	68
جدول 2-7 جمع بندی تحقیقات خارجی	72
جدول 3-1 حجم جامعه آماری	80
جدول 3-2 حجم نمونه	80
جدول 3-3 مقادیر ترجیحات برای مقایسه های زوجی	87
جدول 3-4 شاخص ناسازگاری ماتریس تصادفی	91
جدول 4-1 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب تحصیلات( پرسشنامه اول)	95
جدول 4-2 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سن( پرسشنامه اول)	96
جدول 4-3 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سمت درکشتی (پرسشنامه اول)	97
جدول 4-4 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه کار( پرسشنامه اول)	98
جدول 4-5 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه اجرا در رابطه با کار دریانوردان به غیر از کار در کشتی( پرسشنامه اول)	99
جدول 4-6 تعداد ، مجموع ، میانگین و انحراف معیار مربوط به هر یک از سؤالات	100
جدول 4-7 سؤالهای ادغام شده و میانگین آنها	102
جدول 4-8 متغیرهای نهایی اثرگذار بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما در شرکت ملی نفتکش ایران	103
جدول 4-9 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب تحصیلات( پرسشنامه دوم کل نمونه)	105
جدول 4-10 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سن( پرسشنامه دوم کل نمونه)	106
جدول 4-11 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سمت درکشتی( پرسشنامه دوم کل نمونه)	107
جدول 4-12 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب درجه درکشتی( پرسشنامه دوم کل نمونه)	108
جدول 4-13 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه کار( پرسشنامه دوم کل نمونه)	109
جدول 4-14جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه اجرا در رابطه با کار دریانوردان به غیر از کار در کشتی( پرسشنامه دوم کل نمونه)	110
جدول 4-15 ماتریس زوجی عوامل هفت گانه( کل نمونه)	111
جدول 4-16 ماتریس نرمالیزه شده عوامل هفت گانه( کل نمونه)	112
جدول 4-17 وزن عوامل محاسبه شده با استفاده از نرم افزار expert choice (برای کل نمونه)	112
جدول 4-18 ماتریس زوجی معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی( کل نمونه)	113
جدول 4-19 ماتریس نرمالیزه شده معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی( کل نمونه)	113
جدول 4-20 وزن محاسبه شده معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی با استفاده از نرم افزار expert choice (کل نمونه)	114
جدول 4-21 ماتریس زوجی معیارهای عامل سازمانی( کل نمونه)	114
جدول 4-22 ماتریس نرمالیزه شده معیارهای عامل سازمانی( کل نمونه)	115
جدول4-23 وزن محاسبه شده معیارهای عامل سازمانی با استفاده از نرمافزار expertchoice (کل نمونه)	115
جدول 4-24 ماتریس زوجی معیارهای عامل رشد و پیشرفت( کل نمونه)	116
جدول 4-25 ماتریس نرمالیزه شده معیارهای عامل رشد و پیشرفت( کل نمونه)	116
جدول 4-26 وزن محاسبه شده معیارهای عامل رشد وپیشرفت با استفاده از نرم افزار expert choice (کل نمونه)	116
جدول 4-27 جدول داده های محاسبه برای ماتریس عوامل هفت گانه( کل نمونه)	118
جدول 4-28 جدول دادههای محاسبه برای ماتریس معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی( کل نمونه)	119
جدول 4-29 جدول دادههای محاسبه برای ماتریس معیارهای عامل سازمانی( کل نمونه)	120
جدول 4-30 جدول دادههای محاسبه برای ماتریس معیارهای عامل رشد و پیشرفت ( کل نمونه)	121
جدول 4-31 اولویت عوامل اصلی هفت گانه مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی (شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما برای کل نمونه )	122
جدول 4-32 اولویتهای معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی( کل نمونه)	123
جدول 4-33 اولویتهای معیارهای عامل سازمانی( کل نمونه)	124
جدول 4-34 اولویتهای معیارهای عامل رشد و پیشرفت( کل نمونه)	125
جدول 4-35 محاسبه وزن کل ، متغیرهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی بر اساس عوامل هفت گانه (کل نمونه)	126
جدول 4-36 محاسبه وزن کل، متغیرهای عامل سازمانی براساس عوامل هفت گانه (کل نمونه)	126
جدول4-37 محاسبه وزن کل، متغیرهای عامل رشدو پیشرفت بر اساس عوامل هفتگانه (کل نمونه)	126
جدول 4-38 امتیاز نهایی و اولویت بندی کل متغیرهای 20 گانه مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی( کل نمونه)	127
جدول 4-39 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب تحصیلات(افسران کلیدی)	130
جدول 4-40 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سن(افسران کلیدی)	131
جدول 4-41 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب درجه(افسران کلیدی)	132
جدول 4-42 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه کار(افسران کلیدی)	133
جدول 4-43 جدول توزیع پاسخگویان بر حسب سوابق اجرائی(افسران کلیدی)	134
جدول 4-44 ماتریس زوجی عوامل هفت گانه(افسران کلیدی)	135
جدول 4-45 وزن عوامل هفت گانه محاسبه شده با استفاده از نرم افزارexpert choice (افسران کلیدی)	135
جدول 4-46 ماتریس زوجی معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی(افسران کلیدی)	136
جدول 4-47 وزن معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی با استفاده از نرم افزار expert choice (افسران کلیدی)	136
جدول 4-48 ماتریس زوجی معیارهای عامل سازمانی(افسران کلیدی)	137
جدول4-49 وزن معیار عامل سازمانی با استفاده از نرمافزارexert choice (افسران کلیدی)	137
جدول 4-50 ماتریس زوجی معیارهای عامل رشد و پیشرفت(افسران کلیدی)	138
جدول 4-51 وزن معیار عامل رشد و پیشرفت با استفاده از نرم افزار exert choice (افسران کلیدی)	138
جدول 4-52 اولویت عوامل اصلی هفتگانه مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان (افسران کلیدی)	139
جدول 4-53 اولویتهای معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی (افسران کلیدی)	140
جدول 4-54 معیارهای عامل سازمانی (افسران کلیدی)	141
جدول 4-55 اولویتهای معیارهای عامل رشد و پیشرفت (افسران کلیدی)	142
جدول 4-56 محاسبه وزن کل ، متغیرهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی بر اساس عوامل هفت گانه (افسران کلیدی)	143
جدول 4-57 محاسبه وزن کل ، متغیرهای عامل سازمانی بر اساس عوامل هفت گانه (افسران کلیدی)	143
جدول 4-58 محاسبه وزن کل ، متغیرهای عامل رشد و پیشرفت بر اساس عوامل هفت گانه (افسران کلیدی)	143
جدول 4-59 امتیاز نهایی و اولویت بندی کل متغیرهای 20 گانه مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای اقیانوس پیما (نمونه افسران کلیدی)	144
جدول 5-1 متغیرهای نهایی اثرگذار بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما	151
جدول 5-2 اولویت بندی کل متغیرهای اثرگذار بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما (کل نمونه)	155
جدول 5-3 اولویت بندی کل متغیرهای اثرگذار بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما (افسران کلیدی)	161

فهرست نمودار

عنوان صفحه

نمودار 1-1 فرآیند انجام پژوهش	8
نمودار 1-2 مدل تحلیلی تحقیق	10
نمودار 2-1 سلسله مراتب نیازها از نظر مزلو	32
نمودار 2-2 مقایسه عوامل انگیزشی ـ بهداشتی	34
نمودار2-3 مقایسه دیدگاههای رضایت و نارضایتی	35
نمودار 2-4 مقایسه افرادی که در پی کسب موفقیت هستند با شرایط کار	38
نمودار 2-5 هدفهای شخصی کارکنان و هدفهای سازمان	43
نمودار2-6 رابطة پیچیدة موجود بین انگیزش ، رضایت ، و عملکرد	45
نمودار 2-7 مدل اساسی نظریه برابری	46
نمودار 2-8 مقایسه برابری به عنوان متغیر مداخله گرمیان پاداش، رضایت خاطر و عملکرد	50
نمودار 2-9 ترکیب یا ادغام نظریه های انگیزش	52
نمودار 2-10 عوامل درونی مؤثر، بازده و رضایت در کار	58
نمودار 2-11 چارت سازمانی در کشتی	76
نمودار 3-1 نمونه کلی از یک درخت سلسله مراتبی	86
نمودار 4-1 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب تحصیلات(پرسشنامه اول)	95
نمودار 4-2 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سن(پرسشنامه اول)	96
نمودار4-3 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سمت درکشتی(پرسشنامه اول)	97
نمودار 4-4 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه کار(پرسشنامه اول)	98
نمودار 4-5 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه اجرا در رابطه با کار دریانوردان به غیر از کار در کشتی(پرسشنامه اول)	99
نمودار 4-6 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب تحصیلات(پرسشنامه دوم کل نمونه)	105
نمودار 4-7 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سن(پرسشنامه دوم کل نمونه)	106
نمودار 4-8 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سمت درکشتی(پرسشنامه دوم کل نمونه)	107
نمودار4-9 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب درجه درکشتی(پرسشنامه دوم کل نمونه)	108
نمودار 4-10 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه کار(پرسشنامه دوم کل نمونه)	109
نمودار4-11 نمودار توزیع پاسخگویان برحسب سابقه اجرا در رابطه با کار دریانوردان به غیر از کار در کشتی(پرسشنامه دوم کل نمونه)	110
نمودار 4-12 نمودار میلهای اولویت عوامل اصلی هفتگانه مؤثر بر انگیزهشغلی دریانوردان(کل نمونه)	122
نمودار 4-13 نمودار میلهای اولویتهای معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی(کل نمونه)	123
نمودار 4-14 نمودار میلهای اولویتهای معیارهای عامل سازمانی(کل نمونه)	124
نمودار 4-15 نمودار میلهای اولویتهای معیارهای عامل رشد و پیشرفت(کل نمونه)	125
نمودار 4- 16 نمودار میلهای ترتیب متغیرهای اثرگذار بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما(کل نمونه)	128
نمودار4-17 ساختار سلسله مراتب ترتیب تأثیر عوامل شناسایی شده انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما(کل نمونه)	129
نمودار 4-18 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب تحصیلات(افسران کلیدی)	130
نمودار 4- 19 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سن(افسران کلیدی)	131
نمودار 4- 20 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب درجه(افسران کلیدی)	132
نمودار 4- 21 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه کار(افسران کلیدی)	133
نمودار 4-22 نمودار توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه اجرائی(افسران کلیدی)	134
نمودار 4-23 نمودار میلهای اولویت عوامل اصلی هفتگانه مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردی(افسران کلیدی)	139
نمودار 4-23 نمودار میله ای اولویت های معیارهای عامل نیازهای خاص ماهیت شغلی(افسران کلیدی)	140
نمودار 4-24 نمودار میله ای اولویت های معیارهای عامل سازمانی(افسران کلیدی)	141
نمودار 4-25 نمودار میله ای اولویت های معیارهای عامل رشد و پیشرفت(افسران کلیدی)	142
نمودار 4-26 نمودار میله ای ترتیب علمی متغیرهای اثرگذار بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما( نمونه افسران کلیدی)	145
نمودار 4-28 ساختار سلسله مراتب ترتیب تأثیر عوامل شناسایی شده انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما(افسران کلیدی)	146
نمودار 5-1 اولویت بندی کل متغیرها ی اثرگذار بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما(کل نمونه)	156
نمودار 5-2 ساختار سلسله مراتبی تأثیر عوامل شناسایی شده بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما برای کل نمونه	157
نمودار 5-3 اولویت بندی کل متغیرها ی اثرگذار بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما (افسران کلیدی)	162
نمودار 5- 4 ساختار سلسله مراتبی تأثیر عوامل شناسایی شده بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما (افسران کلیدی)	163

 چکیده :

نیروی انسانی شاغل در سازمانها اصلی ترین سرمایه در اختیار مدیران است و مدیریت منابع انسانی مهمترین و شاید اصلی ترین وظیفه مدیران می باشد. رفتار و فعالیت انسانها ناشی از انگیزه های آنان است. از آنجائیکه تقویت انگیزه ها میتواند منجر به بهبود و موفقیت بیشتر هر سازمانی گردد، لذا شناسایی عوامل موثر بر انگیزه می تواند به مدیران و سرپرستان کمک نماید تا از منشا انگیزه کارکنان خود واقف گردیده و رفتار کارکنان را به سمت اهداف مطلوب سازمانی هدایت نمایند. به همین دلیل در این تحقیق سعی نمودیم مهمترین عوامل موثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما (مطالعه موردی شرکت ملی نفتکش)را شناسایی کرده و در گام بعد به اولویت بندی این عوامل بپردازیم.این تحقیق از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی – پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق را 540 نفر از دریانوردان خبره شرکت ملی نفتکش که شامل: 1- افسران کلیدی با حداقل10 سال سابقه کار 2- کلیه افسران جز با درجه آخرین سمت افسری در رده مربوطه با حداقل 5 سال سابقه کاری 3- ملوانان با حداقل مدرک دیپلم و10 سال سابقه کار تشکیل می دهند. که حجم نمونه آماری بر اساس جدول کرجنسی – مورگان 224 نفر می باشد و روش نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای ساده است و روش جمع آوری اطلاعات بصورت کتابخانهای و میدانی بوده است. در پی مطالعه متون و تحقیقات موجود در زمینه انگیزش و تکنیک های تصمیم گیری و همچنین مصاحبه با متخصصین و اساتید که همگی فرمانده و سر مهندس کشتی های اقیانوس پیما بودند در قالب روش دلفی پرسشنامه ای بصورت مقیاس پنج درجه ای لیکرت تنظیم گردید و در بین نمونه آماری توزیع شد.پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامه اول با استفاده از روشهای آماری و نرم افزار SPSS ، بیست متغیر اثر گذار و عوامل نهایی شناسایی شدند و پرسشنامه دوم تهیه وتوزیع گردید که شامل ماتریس جداول مقایسات زوجی معیارها بوده و داده های حاصل از آن به منظور رتبه بندی معیارها در روش AHP از روش میانگین حسابی و نرم افزار expert choice استفاده شد. یافته های تحقیق نشان میدهد که عوامل اصلی موثر بر انگیزش شغلی دریانوردان به ترتیب عبارتند از:1- شرایط محیط کار2- میزان حقوق و دستمزد-3-نیازهای خاص ماهیت شغلی-4-فراهم نمودن امکانات رفاهی5-عوامل سازمانی 6- عوامل رشد و پیشرفت 7-نحوه سرپرستی و سبک رهبری. می باشد و در ادامه رتبه بندی متغیرهای 20گانه موثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما صورت پذیرفت و در نهایت برای هر متغیر اثرگذار پیشنهاداتی در جهت ایجاد و یا افزایش انگیزش دریانوردان ارائه شد

واژگان کلیدی : انگیزه شغلی ، دریانوردان ،کشتیهای اقیانوس پیما ، AHP

 ساختار سلسله مراتبی تأثیر عوامل شناسایی شده بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتیهای تجاری اقیانوس پیما (افسران کلیدی)

  فصل اول :

کلیات تحقیق

-1 مقدمه :

چشم انداز عرصه سازمان و مدیریت نشان میدهد که مدیریت بر منابع انسانی، کلید موفقیت هر سازمان به شمار میرود. سازمانها بدون وجود انسان، تنها اداره نمیشوند، بلکه مفهوم خود را از دست میدهند. در واقع با وجود حرکت سریع سازمانها بسوی فنآوری، نقش انسان به عنوان عامل حیاتی و استراتژیک در بقای سازمان بیش از بیش حائز اهمیت است.

در این زمینه روش بکارگیری منابع انسانی جهت رسیدن به اهداف سازمان بسیار مهم بوده و بگونهای است که دانشمندان کلید موفقیت سازمانی را مدیریت مؤثر بر نیروی انسانی میدانند. در این راستا مسائل مانند انگیزش، توجه مدیران را به خود معطوف داشته است. (افشاری ، 1379 ، 1)

چرا که رفتار و فعالیت انسانها ناشی از انگیزهها یا نیازهای آنان است. مدیران با شناخت و پیش بینی انگیزهها و نیازهای واقعی کارکنان تحت مدیریت خود میتوانند به موقع و به طور صحیح به ارضاء نیازها و انگیزههای آنان اقدام نموده و از نیروی انسانی سازمان به نحو مطلوب و در راستای اهداف سازمان بهرهوری کنند. مدیرانی که در انگیزش کارکنان خود موفق هستند غالباً محیطی فراهم کرده اند که در آن هدفهای مقتضی و مناسب برای ارضاء نیازهای آنان مهیا شود . عدم توجه به ارضاء نیازهای نیروی انسانی باعث بروز رفتارهای سوء مانند ناکامی ـ لاقیدی ـ پرخاشگری و کاهش شدید بازدهی ـ ترک خدمت در آنها میگردد.(استوار،1382، 23) از آنجائیکه انگیزه متناسب با شرایط زمان ، مکان، و موضوع شیوههای متمایزی را اقتضا میکند لذاکشف و تعیین عوامل مؤثر در انگیزه کارکنان میتواند کمک شایانی به تغییر شرکت به سازمانی پویا بهره ور ، توانمند و دارای منابع انسانی انگیزه مند بنماید.

این پژوهش به شناسایی عوامل مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتی های تجاری اقیانوس پیما و ترتیب اهمیت این عوامل (مطالعه موردی در شرکت ملی نفتکش ایران) پرداخته و پیشنهاد می شود که از نتایج حاصله در شرکتهای مشابه استفاده شود .

 1-2 بیان مسئله :

رفتار فرد برانگیختنی است و برای اینکه به کاری دست بزند باید انگیزه آن کار را در او ایجاد کرد و در نتیجه یکی از بحثهای مهم و اصلی مدیریت انگیزش است اما این که یک مدیر بداند که کارکنانش با چه عواملی برانگیخته می شوند و با تغییر کدامین عامل می توان نیروی کار با انگیزش بالا داشت بسیار مهم است انجام اقدامات متناسب با آن موجب تقویت ماندگاری و احساس تعلق به سازمان و ارائه عملکرد مطلوب خواهد شد. منابع انسانی و افراد دریا نورد از اساسی ترین محور فعالیت در سازمانها ، موسسات و شرکتهای دریانوردی تشکیل میدهند. و به عبارتی صرف هزینه برای جذب و آموزش آنان را از دو جهت با اهمیت ساخته است یکی به عنوان سرمایه انسانی بالقوه سازمان و دیگری به عنوان موتور محرکه دیگر سرمایه ها ( کشتی ، صنعت حمل و نقل ، تجارت و بازرگانی ) لذا توجه به عوامل انگیزش و تعیین الویت و اهمیت آنها به منزله رسیدگی و توجه به بنیانهای اصیل این صنعت محسوب میگردد . حرفه دریا نوردی دارای شرایط ویژه و خاص است که سایر سازمانها با آنچنان شرایطی که در حوزه دریانوردی با ان مواجه هستند روبرو نمی شوند . انجام کار مداوم و مستمر بدون امکان ترک محیط کار پس از سپری کردن کار موظف روزانه ، پیوند محیطی مکان زندگی فردی و مکان کار که این همگرایی تا حدود 6 ماه (حداقل 3 ماه) ادامه می یابد و تبع گزاره فوق وجود فاصله عاطفی با زندگی خانوادگی و محیطهای اجتماعی باز و عمومی قابل توجه می باشد، کار در فضا و محیط بسته ، کار در شرایط عدم تعادل در خواب و بیداری ، کار در شرایط سخت عملیاتی ، دوری از خانواده ، بنابراین روش انگیزش ( انگیزه ها ) می باید متناسب با فضای کار و حرفه دریانوردی باشد و عوامل انگیزش اثرگذار در کارکنان بخش خشکی در بسیاری از موارد مؤثر بر کارکنان بخش دریایی نیست از آنجایی که انگیزه های یکسان را نمی توان برای هر نوع فضای حرفه ای و شغلی در نظر گرفت و انتظار اثربخشی یکسان داشت باید تلاش شود که متناسب با نیاز و جو سازمانی و فعالیتهای دریانوردی طبیعت مسئله و شرایط فرهنگی جامعه ایرانی راهکارهای متناسب برای تقویت ماندگاری و ارائه عملکرد مطلوب را کسب و یا طراحی کرد.با عنایت به اینکه محقق در شرکت ملی نفتکش ایران اشتغال داشته و 12 سال در کشتیهای اقیانوس پیما در رده های مختلف افسری مشغول فعالیت بوده و با آگاهی از شرایط و محیط کار و عوامل انگیزش دریانوردان، همواره با این سوال در ذهن خود مواجه بوده است که چه عواملی بر روی انگیزه شغلی این دریانوردان موثر است و ترتیب تاثیر گذاری آن چگونه است؟ شناسایی عوامل موثر بر انگیزش شغلی دریانوردان و تعیین الویت و اهمیت ان با یک شیوه کاملاً علمی نتایج آن برای بهره برداری در اختیار مدیریت سازمان مربوطه و شرکتهای دریایی مشابه قرار گیردو همچنین یافته های این تحقیق می تواند رهگشای تحقیقات آتی در این حوزه نیز باشد. بنابراین شناسایی عوامل موثر بر انگیزش دریانوردان شاغل بر کشتیهای اقیانوس پیما بسیار کاربردی است

 1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق :

ریشه واژه انگیزه از کلمه لاتین mover به معنای حرکت و جنبش گرفته شده است . این واژه در مفهوم امروزی بیانگر فرایندهای روانشناسی است که باعث تحریک ،هدایت پیگیری ، اقدامات و فعالیتهای داوطلبانه در جهت دستیابی به هدف مورد نظر می شوند چنانچه مدیران به دنبال هدایت موفقیت آمیز کارکنان ، در راستای دسترسی به اهداف سازمانی می باشند باید این فرایند روانشناسی را به خوبی بشناسند

1-1 مقدمه :

چشم انداز عرصه سازمان و مدیریت نشان میدهد که مدیریت بر منابع انسانی، کلید موفقیت هر سازمان به شمار میرود. سازمانها بدون وجود انسان، تنها اداره نمیشوند، بلکه مفهوم خود را از دست میدهند. در واقع با وجود حرکت سریع سازمانها بسوی فنآوری، نقش انسان به عنوان عامل حیاتی و استراتژیک در بقای سازمان بیش از بیش حائز اهمیت است.

در این زمینه روش بکارگیری منابع انسانی جهت رسیدن به اهداف سازمان بسیار مهم بوده و بگونهای است که دانشمندان کلید موفقیت سازمانی را مدیریت مؤثر بر نیروی انسانی میدانند. در این راستا مسائل مانند انگیزش، توجه مدیران را به خود معطوف داشته است. (افشاری ، 1379 ، 1)

چرا که رفتار و فعالیت انسانها ناشی از انگیزهها یا نیازهای آنان است. مدیران با شناخت و پیش بینی انگیزهها و نیازهای واقعی کارکنان تحت مدیریت خود میتوانند به موقع و به طور صحیح به ارضاء نیازها و انگیزههای آنان اقدام نموده و از نیروی انسانی سازمان به نحو مطلوب و در راستای اهداف سازمان بهرهوری کنند. مدیرانی که در انگیزش کارکنان خود موفق هستند غالباً محیطی فراهم کرده اند که در آن هدفهای مقتضی و مناسب برای ارضاء نیازهای آنان مهیا شود . عدم توجه به ارضاء نیازهای نیروی انسانی باعث بروز رفتارهای سوء مانند ناکامی ـ لاقیدی ـ پرخاشگری و کاهش شدید بازدهی ـ ترک خدمت در آنها میگردد.(استوار،1382، 23) از آنجائیکه انگیزه متناسب با شرایط زمان ، مکان، و موضوع شیوههای متمایزی را اقتضا میکند لذاکشف و تعیین عوامل مؤثر در انگیزه کارکنان میتواند کمک شایانی به تغییر شرکت به سازمانی پویا بهره ور ، توانمند و دارای منابع انسانی انگیزه مند بنماید.

این پژوهش به شناسایی عوامل مؤثر بر انگیزه شغلی دریانوردان ایرانی شاغل بر کشتی های تجاری اقیانوس پیما و ترتیب اهمیت این عوامل (مطالعه موردی در شرکت ملی نفتکش ایران) پرداخته و پیشنهاد می شود که از نتایج حاصله در شرکتهای مشابه استفاده شود .

 1-2 بیان مسئله :

رفتار فرد برانگیختنی است و برای اینکه به کاری دست بزند باید انگیزه آن کار را در او ایجاد کرد و در نتیجه یکی از بحثهای مهم و اصلی مدیریت انگیزش است اما این که یک مدیر بداند که کارکنانش با چه عواملی برانگیخته می شوند و با تغییر کدامین عامل می توان نیروی کار با انگیزش بالا داشت بسیار مهم است انجام اقدامات متناسب با آن موجب تقویت ماندگاری و احساس تعلق به سازمان و ارائه عملکرد مطلوب خواهد شد. منابع انسانی و افراد دریا نورد از اساسی ترین محور فعالیت در سازمانها ، موسسات و شرکتهای دریانوردی تشکیل میدهند. و به عبارتی صرف هزینه برای جذب و آموزش آنان را از دو جهت با اهمیت ساخته است یکی به عنوان سرمایه انسانی بالقوه سازمان و دیگری به عنوان موتور محرکه دیگر سرمایه ها ( کشتی ، صنعت حمل و نقل ، تجارت و بازرگانی ) لذا توجه به عوامل انگیزش و تعیین الویت و اهمیت آنها به منزله رسیدگی و توجه به بنیانهای اصیل این صنعت محسوب میگردد . حرفه دریا نوردی دارای شرایط ویژه و خاص است که سایر سازمانها با آنچنان شرایطی که در حوزه دریانوردی با ان مواجه هستند روبرو نمی شوند . انجام کار مداوم و مستمر بدون امکان ترک محیط کار پس از سپری کردن کار موظف روزانه ، پیوند محیطی مکان زندگی فردی و مکان کار که این همگرایی تا حدود 6 ماه (حداقل 3 ماه) ادامه می یابد و تبع گزاره فوق وجود فاصله عاطفی با زندگی خانوادگی و محیطهای اجتماعی باز و عمومی قابل توجه می باشد، کار در فضا و محیط بسته ، کار در شرایط عدم تعادل در خواب و بیداری ، کار در شرایط سخت عملیاتی ، دوری از خانواده ، بنابراین روش انگیزش ( انگیزه ها ) می باید متناسب با فضای کار و حرفه دریانوردی باشد و عوامل انگیزش اثرگذار در کارکنان بخش خشکی در بسیاری از موارد مؤثر بر کارکنان بخش دریایی نیست از آنجایی که انگیزه های یکسان را نمی توان برای هر نوع فضای حرفه ای و شغلی در نظر گرفت و انتظار اثربخشی یکسان داشت باید تلاش شود که متناسب با نیاز و جو سازمانی و فعالیتهای دریانوردی طبیعت مسئله و شرایط فرهنگی جامعه ایرانی راهکارهای متناسب برای تقویت ماندگاری و ارائه عملکرد مطلوب را کسب و یا طراحی کرد.با عنایت به اینکه محقق در شرکت ملی نفتکش ایران اشتغال داشته و 12 سال در کشتیهای اقیانوس پیما در رده های مختلف افسری مشغول فعالیت بوده و با آگاهی از شرایط و محیط کار و عوامل انگیزش دریانوردان، همواره با این سوال در ذهن خود مواجه بوده است که چه عواملی بر روی انگیزه شغلی این دریانوردان موثر است و ترتیب تاثیر گذاری آن چگونه است؟ شناسایی عوامل موثر بر انگیزش شغلی دریانوردان و تعیین الویت و اهمیت ان با یک شیوه کاملاً علمی نتایج آن برای بهره برداری در اختیار مدیریت سازمان مربوطه و شرکتهای دریایی مشابه قرار گیردو همچنین یافته های این تحقیق می تواند رهگشای تحقیقات آتی در این حوزه نیز باشد. بنابراین شناسایی عوامل موثر بر انگیزش دریانوردان شاغل بر کشتیهای اقیانوس پیما بسیار کاربردی است

 1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق :

ریشه واژه انگیزه از کلمه لاتین mover به معنای حرکت و جنبش گرفته شده است . این واژه در مفهوم امروزی بیانگر فرایندهای روانشناسی است که باعث تحریک ،هدایت پیگیری ، اقدامات و فعالیتهای داوطلبانه در جهت دستیابی به هدف مورد نظر می شوند چنانچه مدیران به دنبال هدایت موفقیت آمیز کارکنان ، در راستای دسترسی به اهداف سازمانی می باشند باید این فرایند روانشناسی را به خوبی بشناسند

دریافت فایل

---

جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید