خلاصه درس نامه‌ی ادیان شرقی

دانلود خلاصه ی کتاب درس­نامه‌ی ادیان شرقی+word

گرچه عنوان ادیان شرقی تنها شامل آیین هندو و بودا نمی‌شود امادر این جزوه  تنها این دو دین مهم شرقی یعنی هندوئیسم و بودیسم بررسی می شود.

____________________________

 

 

 

فرمت فایل:

ورد

تعداد صفحه:

58

حجم فایل:

 110.84KB

 

فهرست مباحث

مقدّمه. 4

بحث اوّل: معرّفی آیین هندو. 4

معرّفی آیین هندو. 5

آشنایی مسلمین با آیین هندو. 6

دورانهای آیین هندو. 6

ویژگی‌های خرد مرحله‌ی اول:8

ویژگی‌های خرد مرحلۀ دوم:8

ویژگی‌های خرد مرحله‌ی سوم:9

ویژگی‌های دوره‌ی کلاسیک.... 9

ویژگی‌های مرحله چهارم. 11

ویژگی‌های دوره‌ی معاصر. 13

برخی از مقررات و ویژگیهای نظام طبقاتی.. 14

کتابهای مقدس هندو. 15

مفاهیم و اصول مشترک.... 20

راه‌های نجات... 26

آیین‌های چرخة زندگی= سنسکاره‌ها28

گونه‌های عبادت... 30

گونه‌های رابطة هندوها با خدا32

موقعیّت زنها در آیین هندو. 32

جشن‌های هندویی.. 32

جشن‌های مربوط به کل هندوستان. 33

تقدیس گاو:34

مکاتب فلسفی هند)سوال امتحان)34

شیوة کار مکاتب فلسفی هندویی.. 35

آیین بودا43

سنت‌های بزرگ بودایی.. 44

پس از بودا45

منابع بودایی.. 46

آموزه‌های بودا47

حقایق چهار گانۀ بودایی.. 48

خصوصیّت اصلی آیین بودا54

علل موفقیّت بودا54

فرقه‌های اصلی بودایی.. 54

تفاوت‌های هینه‌یانه و مهایانه. 55

برخی از اصول هینه‌یانه. 56

برخی از اصول مهایانه:56

راه‌های جدید رهایی در مهایانه:58

فرقة لامایی.. 58

 

بخشی از جزوه:

بحث اوّل: معرّفی آیین هندو

در این مورد که آیین هندو چیست و آیا هندوئیسم یک دین است و یا فرهنگ، بحث‌های مختلفی می‌توان مطرح کرد.

مثلاً برخی هندوئیسم را دینی با آداب و رسوم و... متعدّد دانسته اند. برخی آنرا دین طبقاتی دانسته‌اند. برخی آنرا دین خدایان دانسته‌اند که فرقه‌های مختلفی در آن وجود دارد که هر یک خدایان خاص خود را دارند. برخی هم می‌‌گویند هندوئیسم به دین خاصی اشاره ندارد بلکه حاکی از سنّتی پیچیده‌ است که از چند هزار سال پیش شروع شده و هم اکنون نیز به حیات خود ادامه می‌دهد.

این عدّه دلایلی ذکر می‌کنند که نشان می‌دهد هندوئیسم یک دین نیست بلکه نوعی فرهنگ، آداب و سنن اجتماعی بسیار متنوع است:

1. دلیل اول اینکه خصوصیت متعارف دین در هندوئیسم کمتر مشاهده می‌شود مثلاً خدای خاصی در هندوئیسم یافت نمی‌شود بلکه خدایان متعدّدی مطرح است که جایگاه آنها دستخوش تغییر شده است(که ماکس مولر از آن تعبیر به هنوتئیسم می‌کند) و فرد هندو الزامی به قبول و پذیرش خدا یا خدایان ندارد.

2. دلیل دوم اینکه هندویسم عقیده محور نیست و داشتن باوری خاص شرط هندو بودن نیست.

3. دلیل سوم اینکه هندوئیسم بنیانگذار خاصی ندارد بر خلاف سایر ادیان که بنیانگذار دارند.

4. دلیل چهارم اینکه در آیین هندو تنوع و تلوّن فراوانی دیده می‌شود. در دوره‌ای تکیه بر آیین قربانی بوده است در دوره‌ی بعد تبدیل به آیینی می‌شود که در موضوع اخلاص گوی سبقت را از مکاتب عرفانی می‌رباید. در دوره‌ای اصلاً بت مطرح نبوده، در دوره‌هایی بت‌پرستی بسیار گسترده‌ای در آن مطرح می‌‌شود.

بنابر این به نظر می­رسد که در این آیین میان جادو، پرستش جانوران، باور به شیاطین و دیوها با آموزه­های عمیق عرفانی و الهیاتی و نیز زهد و ریاضت و اعتقادات باطنی به صورت عجیبی همزیستی و همکنشی برقرار شده است.

به هر حال نظریه‌هایی در این مورد مطرح است، اما در بحث کنونی ما تأثیری ندارد.

گستره‌ی جغرافیایی

امروزه حدود نهصد میلیون هندو در جهان زندگی می­کنند که اکثریّت آنها در هندوستان و نپال حضور دارند. البته در جنوب آفریقا، در جزایر بالی اندونزی، در سواحل دریای کارائیب و اخیراً در آمریکا و اروپا نیز آیین هندو، رواج یافته است.

عامل وحدت بخش در هندوئیسم

سؤالی که در اینجا می‌توان مطرح نمود این است که با وجود تنوع و گستردگی آیین هندو، چه عاملی به آیین‌های مختلف هندویی وحدت می‌بخشد؟

اقوالی در این مورد مطرح شده است:

1. قومیت
2. میراث فرهنگی مشترک
3. خاستگاه جغرافیایی خاص.
4. برخی هم گفته‌اند یک "خود آگاهی هندویی" عامل وحدت است. یعنی اینکه هندو بودن شخص توسّط خود هندوها تأیید ‌شود.

امّا این خود آگاهی از کجا آمده است؟ این عامل مورد خدشه قرار گرفته است.

معرّفی آیین هندو

در چند قرن اخیر آیین هندو به صورت‌های مختلفی معرفی شده است که به صورت فشرده به آن اشاره می‌کنیم.

1. درحدود قرن هجدهم ترجمۀ متون هندویی و زبان‌شناسی زبان سانسکریت شروع شد. غربی‌ها به هندوهاGetto می‌گفتند و بعداً اصطلاح هندوئیسم در حدود سال 1829 به‌کار رفت. شناخت حاصل از این کار این بود که آیین هندو به عنوان یک آیین فلسفی و عرفانی معرّفی شد.

2. شرق‌شناسان و جهانگردان که رفتار و آداب و رسوم مردم هندو را ملاحظه می‌کردند، آیین هندو را آیینی عامیانه و خرافی معرفی کردند.

3. مبلغان مسیحی که به هندوستان سفر می‌کردند و بیشتر جنبه‌های باطلی مانند بت‌پرستی و جنبه‌های خرافی و منحط آیین هندو توجّه آنها را جلب می‌نمود، همانند جهانگردان هندوها را تحقیر و آیین آنها را دین بت‌پرستی معرفی کردند.

4. هندوهای تحصیل کرده در غرب که به‌ نوعی غرب‌زده هم بودند در معرفی آیین هندو بر قدمت آن تأکید کرده و آیین هندو را مادر ادیانی مانند بودیسم، آیین سیک، جینیسم و…دانسته‌اند و آیین هندو را انعطاف‌پذیر و اهل تسامح و تساهل معرفّی کردند که آیین‌های مختلف را در خود پذیرفته است.

5. در دهه‌های اخیر تحقیقات قوم­شناسانه و انسان­شناختی انجام گرفت و نتیجه‌ی آن این شد که گفتند آیین هندو دو سنت دارد، سنت بزرگ که عنصر اصلی آن بت و … است و سنت کوچکتر که سنّت فرهیختگان هندو است و گرایش عرفانی و فلسفی است. امّا برخی از محقّقین دیگر این را نمی‌پذیرند و می‌گویند همة آیین هندو را باید یکجا ملاحظه کنیم.

براساس هر یک از این گونه‌های معرفّی آیین هندو، کتابهایی تألیف شده است.

آشنایی مسلمین با آیین هندو

1. تجار و بازرگانان عرب : این آشنایی به اوایل اسلام باز می‌گردد. البته اعراب پیش از اسلام از راه بازرگانی با فرهنگ هندو آشنا شدند.

2. علمای دینی : ابوریحان بیرونی هم به هند سفر نمود و کتاب "تحقیق ما للهند" را نوشت و در آن کتاب، جغرافیا و آداب و فنون هندوها را توضیح داد.

3. عرفا و متصوفه : راه دیگر آشنایی مسلمانان با هندوها، صوفیه بودند که به هندوستان سفر می‌کردند و در برخی از مناطق هندوستان اسلام را معرفی و رواج دادند و هم برآنها تأثیر گذاشتند و هم از آنها متأثّر شدند. از جمله می‌توان از چشتی نام برد که مقبره‌ی او در هندوستان است و فرقه‌‌ی چشتیه منسوب به اوست.

4. شعرا : لاهیجی ، دهلوی

 

 

 

دریافت فایل

---

جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید