بررسی تطبیقی هستی شناسی و دلالت های تربیتی آن از دیدگاه غزالی و آکویناس

بررسی تطبیقی هستی شناسی و دلالت های تربیتی آن از دیدگاه غزالی و آکویناس

  

فصل اول

 

طـرح مسئـله

مقدمه :

1-1 عنوان تحقیق :

بررسی تطبیقی هستی شناسی و دلالت های تربیتی آن از دیدگاه غزالی و آکویناس

شاید مهم ترین مساله ای که فلسفه- به عنوان شاخه ای از درخت تنومند شناخت بشری - در طول تاریخ حیات و حیات تاریخی خود،کوشیده به آن پاسخ دهد و آن را به عنوان معمایی بغرنج حل کند ، مسأله هستی شناسی است . هستی چیست ؟ سرچشمه و منشا وجودی وجود کدام است ؟ گوهر بنیادین و ریشه پنهان آن چیست و از کجاست ؟ حل سایر مسائل اساسی فلسفه ، به طور مستقیم یا غیر مستقیم ، آشکار یا ضمنی، بستگی تام به پاسخی دارد که به این پرسش های بنیادین داده می شود ، و در ارتباط تنگاتنگ با نوع رویکردی است که نسبت به این مسئله در پیش گرفته می شود . مسائلی چون ماهیت شناسی ، پدیده شناسی ، ساختارشناسی، شناخت شناسی ، انسان شناسی ، اخلاق شناسی ، شناخت خیر و شر،آزادی و اجبار،ضرورت و تصادف ، و سایر مسائل مهم دیگر فلسفی ، در ارتباط با موضوع هستی شناسی و وجود شناسی طرح می شوند و پاسخ به آن ها در گرو پاسخی است که فلسفه به مسئله ی هستی شناسی می دهد .

هستی شناسی شاخه­ای از فلسفه است که معرفت شناسی یا مطالعه انتقادی مبانی و صدق و کذب آنها را تکمیل می کند ، هستی شناسی به مطالعه پدیده هائی می پردازد که در عالم واقع وجود دارند ، اما این وجود همواره حقیقی نیست و ممکن است مجازی نیز باشد ، نظیر اسطوره ها که زاده تخیل اندیشه اند یا نقطه و خط در علوم ریاضی که جنبه تصوری داشته و فارغ از زمان و مکانند و یا امور انتزاعی مانند زیبائی ، فضیلت و عدالت .

گوتک[1] ( ترجمه پاک سرشت ، 1384،ص6) می گوید : فلسفه در مفهومی بسیار کلی شامل تلاش انسان در جهت اندیشه نظری ، تأملی و نظام دار درباره جهان و رابطه انسان با آن است . فلاسفه در نظریه پردازی خود درباره واقعیت به استنتاج های گوناگونی دست یافته اند .

فلسفه تعلیم و تربیت یکی از شاخه های فلسفه می باشد.** ارنست رنان[2] می گوید: «فلسفه خود انسان است» و از آنجا که انسان محور تعلیم و تربیت است و در نتیجه رابطه تنگاتنگی بین «فلسفه» و «تعلیم و تربیت» وجود دارد ، فلسفه و جهان بینی انسان متأثر از فرهنگ و جامعه انسانی است (نیکزاد ، 1371، ص 14) .

از آنجائی که انسان در این «هستی» زندگی می کند، لذا باید او را در تحت مجموعه ای بررسی کرد که از یک طرف ارتباط او با «خالق» و از طرف دیگر ارتباط او با «هستی» مورد مطالعه قرار گیرد . پس لازم است به مطالعه هستی و انسان به عنوان محور تعلیم و تربیت در مجموعه ای تحت عنوان «هستـی شنـاسی» بپردازیم و چـون خداشنـاسی و انسان شناسی زیر مجموعه هستی شناسی محسوب می­شوند لذا بررسی «هستی شناسی» موضوعی مناسب برای تحقیق است ولی قبل از آن لازم است که این مقوله را تعریف کنیم .

فلسفه به عنوان یک «رشته» متشکل از شاخه های هستی شناسی ، شناخت شناسی و ارزش شناسی است. «انسان شناسی» زیر مجموعه شاخه « هستی شناسی» می باشد ، زیرا «انسان» زیر مجموعه هستی است(علوی ، 1386،ص22).